Negua joan da ta

Hemen Ainhoari Goienan egin zioten elkarrizketa:

Hizkuntz eskolen inguruan sortu diren blog interesgarriak ikusten gauza batez konturatu naiz. Klaseko blog askotan ikasleari zer egin behar duen idatziz ematen dira, eta gero audio eta bideo dokumentuak entzun eta ikusteko moduan ipintzen dira blogean berton (Youtubeko bideoak, Ikasbileko entzungaiak...).

Eta zergatik ez azalpenak eurak ere entzuteko moduak jarri? Ingelesa ikasteko podcast batzuetan horrela egiten dela ikusi nuen aspaldian, idatzizko azalpenarekin batera. Eta erraz-erraza da.

Probatxo bat egin dut ikusteko.

• Klaserako ariketa bat hartu dut. Hain zuzen ere, Bertsotan ataza honetako Erraza iruditzen zait ariketa.
• Azalpena neure ordenagailuan grabatu dut Audacity programarekin.
• Podcast edo audio fitxategiak gordetzea ahalbidetzen duen zerbitzu batera igo dut grabazioa. Odeora hain zuzen ere.
• Odeok ematen duen kodea hartu eta mezu batean sartu dut. Honelako zerbait geratzen da.

ERRAZA IRUDITZEN ZAIT

 Euskaraz zailtasuna adierazteko esamolde desberdinak daude, gauza bat zailago edo errezagoa den. Halako batzuekin jolastuko dugu. Entzun zer egin behar duzun:

powered by ODEO

Edo irakurri:

 

Hona hemen zerbaiten zailtasuna baloratzeko hainbat forma eta espresio. Ordenatuko al dituzu errazenetik ailenera? Hau da, gauza bat oso erraza dela adierazteko espresiotik hasi eta oso zaila dela adierazteko  espresioarekin amaitu.

• Ez dago gauza errazagorik…… baino
• Ezinezkoa iruditzen zait
• Ez dut uste oso erraza denik
• Zaila iruditzen zait
• Erraz-erraza dela uste dut
• Ez zait zaila iruditzen
• Nire ustez oso zaila da
• Ez da hain zaila

 

Ez da hain zaila, ezta? Behar duzun bakarra audioa grabatzeko programa eta mikrofonoa ordenagailuan, edo ahotsa grabatzen duen sakelako gailuren bat (mp3, ipod, mp4..), edo web2.0 zerbitzuren bat (Odeo bera adibidez).

Publikatzeko, esan bezala podcast eta fitxategiak gordetzeko zerbitzu asko daude sarean (eman bueltatxo bat eta berehala aurkituko duzu baten bat). Adibide bezala, zuzenean grabatu eta audio-bloga egiten uzten dizuten Podomatic eta Snapvine (azken honekin telefonoz ere grabatu ahal duzu).

Eta zeure ahotsa entzuteak lotsa ematen badizu, aukera pare bat: audioa editatzeko programarekin ikutuak eman ahotsa aldatzeko, edo honetara jo. ;)

Eguneraketa:

Gaur Odeo ez dabil oso fin (kasualitatea!). Badaezpada hemen daukazue entzungaiaren beste kopia bat: Erraza iruditzen zait.

Patxori esan nion lehengoan erreferentziaren norabidea alderantzikatu egingo dela, eta hona hemen lehenengo abisua. ;)

Berriketan blogean proiektu zoragarri, dibertigarri eta sortzaile baten berri eman digu: ¿Tienes un minuto? ¿quieres cien palabras?. Gaztelania klaserako pentsatuta dago. Jordi Cebrián idazlearen testuak hartu dute oinarria. Cebrianen 500 cuentos de Cien Palabras liburuan hain zuzen ere.

100 hitzeko testu horiekin hau egin dute:

1. Ikasleen artean banatu.
2. Ikasleak memoriaz ikasiko du berea.
3. Nahi duen lekuan eta unean bota eta bideoan grabatuko da.
4. Ikasleek eurek proposatzen dituzte testuarekin egiteko ariketak
5. Bideoak, testuak eta ariketak proiektuaren wikian jartzen dira.

Maite Goñik antzerako proiektu bat ipini zuen martxan asaldi, Entzun. Han ikasleek literatur testuak hartu, grabatu eta blogean ipintzen dituzte idazlearen informazioarekin batera. Ahozkotasuna lantzeari begira ideia interesgarria eta aspaldian komentatu genuen hemen.

Patxoren ideia honetan berriz, berrikuntza interesgarri aurkitu dut. Memoriaren erabilera. Antzina ohikoa zen hizkuntzak ikastean, latina adibidez, testuak memoritzea eta errezitatzea. Gerora, gainbehera etorri zen jarduera hura. Baina. onartuta, hizkuntzaren ikaskuntzan memoriak paper garrantzitsua daukala alde batetik, eta bestetik, ikasleak testua memorizatzearekin batera hari neurria hartzeko martxan ipini behar dituen prozesu kognitiboak, gure klaseetarako ere baliagarria izan daitekeela uste dut. Hori bai, memorian sartzeko moduko testuak aurkitu behar ditugu. Cebrianenen antzerakoak.

Zer dugu ba? Euskal literaturan ez daukat orain gogoan halako obrarik (egongo da baina, memoria nirea!). Zer egon litekeen jakiteko, onena euskal literaturaren testu ugari dagoen lekura jotzea okurritu zait: Armiarmara hain zuzen ere.

Ez dut Cebrianen modukorik topatu, baina bai luzeran oso antzekoak diren testu interesgarriak: olerkiak, eta atari bete olerki: Euskal poesiaren ataria.

Aukeratzeko jeneroa daukagu beraz. Adibidez, Goizalde Landabasoren Zergatik maite nauzu? hau, edo Pako Aristiren Berdin dio hau edo Xabier Montoiaren Historia hau.

Aukera bat da, bestelako testuak ere topatu daitezke: elkarrizketak, pasarteak, albisteak.... Ideiak aukera asko zabaltzen ditu.

Era berean ez da derrigorrezkoa grabatzea edo testuaren gaineko jarduerak proposatzena, baina horiek ere interesgarriak dira.

Ezagunak ditugu honez gero internet-en geolokalizazioa eta mapak eskaintzen dituzten zerbitzuak: Google Maps, Yahoo maps, Live Search eta haien gainean egin diren mashup-ak, Tagzania, Panoramio, Flickr map...

Gaur, aspaldian atondu genuen RSS "piratatik" Euskaltzaindiatik heldu diren azken arauak begiratzen ibili naiz. Hau bereziki: 149 Euskal Herri inguruko exonimoak.

Euskal Herriaren inguruko eskualde batzuetako (Landak, Biarno, Aragoi, Errioxa, Gaztela, Kantabria...) toki-izenak euskaraz nola eman arautu zuten 2006ko irailean. Inoiz entzun ez ditudan herri asko, eta jakinminak jota mapan bilatzen hasi naiz, Google Maps-ekin hain zuzen.

Google-ek beste aukera bat ematen dizu, bilatzen dituzun puntuak gorde eta mapa pertsonalizatua egin dezakezu, My Maps deitzen da inbentoa. Eta tontamentean gordetzen joan eta Euskaltzaindiaren 149. arauaren mapa irten zait. Hona hemen My Maps + zerbitzuak norberaren webgunean edo blogean txertatzeko ematen duen aukerari esker.

Honen ostean, aukera batzuk okurritu zaizkit, inork landu nahi baditu-edo:

• Toki-izenen euskarazko idazkera eta grafia lantzeko nik egin dudan modura mapa egin.
• Mapetan lekuak markatu eta haien gaineko informazioa edo iruzkinekin osatu.
• Ibilbideak, txangoak eta bidaiak (errealak nahiz fiktizioak) prestatzeko erabili.
• Norberaren edo ikastaldearen blogetan mapak txertatu, hitzorduko lekuak markatzeko, norberaren jaioterria, ikasgelako kideen mapak,...
• Irakurgaietan edo entzungaietan deskribatzen diren lekuak edo ibilibideak mapetan kokatu, eta haiei buruzko informazioa txertatu.
• Argazkiak (Flickr-en adibidez) edo bideoak geolokalizatu.
• Norberaren ikas-biografia geolokalizatu, euskaltegiak eta barnetegiak adibidez.
• GPSak erabili. Gero eta ugariagoak dira honako gailuak: nabigatzaileak, PDA edo mugikorretan integratuta...
  

Baliabideak

Ugari dira benetan, norberaren abilidade eta baliabide teknikoen arabera. Ez ditut denak zerrendatuko, pista batzuk eman baino ez:

• Bilaketa tresnak, lehen aipatu ditugu batzuk: Google Maps, Yahoo maps, Live Search
• Mashup-ak, hauetako pare bat aipatu ditugu lehen ere: Tagzania, Panoramio, Flickr map...
• Norberak mashup-ak (aplikazioen konbinazioak) egiteko tresnak: Yahoo Pipes, Macroscopia... Ausartentzat.
• Aplikazioei buruzko informazio iturriak. Gune bat aipatuko dut Technomaps, aplikazioen eta mashup-en inguruan informazio ugari eta eguneratua. Bestalde, Luistxo Fernandez dugu EHn mapazala amorrtua, eta beraren blogak jarraituta ere kontu eta berri interesgarriak topatzen dira sarritan: Ingelesen hilerria, eta, gehien bat, gaztelaniazko Mapamovil-en.

Blogen inguruko jarduerak

Helburuak

• Blogen mundua ezagutzea
• Bloga egitea edo blog baten iruzkinak posteatzea
• Blogetako idazkera ezagutzea eta erabiltzea
• Eguneroko baten ikasesperientziak kontatzea,konpartitzea eta horien gainean hausnartzea

• Idazkera informala ezagutzea eta aztertzea
• Euskara batua, euskalkiak eta erregistro desberdinen erabilera aztertzea eta leku bakoitzean erabili behar den hizkuntzaz erabakiak hartzea.

Estekak eta informazioa

• http://www.uztarria.com/blogak/zerda/#03
• http://www.sustatu.com/1130143311
• Consumer aldikariko artikulua erdaraz.
• Luistxo Fernandezekin elkarrizketa Argian
• http://del.icio.us/tag/blogak

hiztegia

• link, esteka
• blog
• web
• e-mail, e-posta
• i-pod
• topic
• wiki
• software
• zerbitzaria
• webgunea, website
• post, mezua (blogetan)
• tag, etiketa (del.icio.us eta antzekoetan)
• on-line
• laster marka
• troll
• palm

Wikipedian hauen definizioak bilatu daitezke (euskarazkoan ez da apenas agertzen, gaztelaniazkoan gehienak agertzen dira)

Zer eginak

• Euskarazko wikipedian terminoak gehitu (kolaborazioa eskatzen dabiltza. Zehatzago, blog hitzaren edo honen inguruko hitzen definizioak euskal wikipedian sartu. Gaztelaniazkotik edo ingelesezkotik itzuli daiteke.
• Bloglines-en edo Aurkin topatu blog konkretuak eta sailakpenak egin: kalitatea, gaiak,...
• Blog-post ezberdinak hartu, iruzkinak banatu eta saiatu bakoitza bere postari lotzen. Emaitza interneten bilatu.
• Blog baten egunean egindakoa kontatu, edo asteburuan egindakoa. Eskolan sarritan egiten duguna.
• Blog-post bat kontuan harturik, bakoitzak garatu. Egindakoak alderatu egileak idatzitakoarekin.
• Blogak eta komunikazioa. Eztabaida. GAur egungo komunikazioa-inkomunikazioa.Blogak: komunikatzeko tresna?
• Taldeka, blog bat egiteko lehengo urrtsak eman (ordenagailuaren aurrean azalpenak eman eta gero) diseinatu, lotura batzuk erabaki, gaia, nori zuzendua eta abar. Klaseratu eta denon artean onena aukeratu arrazoituz eta eredu horrekin hasi blog bat egiten.(Lanak banatu)
• Blog batzuen idazkera konparatu eta erregistro desberdinak aztertu. Blogari batzuen kasuan jarri eta blog horretan erabiliko luketan erregistroa erabaki.