!name-ren blog-a

Mintzalagunen inguruko ikerketa

Tximintx euskara elkartekoek euren blogean iragarri dute:

Derioko Berbalagunaren gaineko azterketa egin dute

Natalia Lopez deustuarrak Derio eta Getxoko berbalagunen gaineko azterketa egin du Hiznet ikasketarako.....

Hemen lan horretatik ateratako aipu batzuk:

..egitasmoa egiteko BERBALAGUN egitasmo desberdinak aztertzea, eta zeintzuk diren haien arteko desberdintasunak helburu nagusia izan da.

Jendea, bai Getxokoak, eta bai Deriokoak gustura dago jasotzen dutenarekin, eta beharrezko ikusten dute horrelako egitasmoak martxan egotea.

Denboraren poderioz ikusten dira aldaketak. Deriok agian jarraituko du Getxok egindako ibilbidea, taldeak osatzerakoan, adibidez, baina, garrantzitsuena da jendea kalera ateratzea, eta euskaldun berri eta euskaldun zaharren arteko topaketak, denon artean konturatzeko euskaraz hitz egiteko harremanak mantendu behar direla

Artikuluaren helbidea: http://www.blogari.net/tximintx/2006/12/13/derioko_berbalagunaren_gaineko_azterketa

Ez dut artikulua ikusi Hiznet-en zerrendan oraindino.

Asko zabaldu dira honako ekimenok azkenotan, beharbada sasoia izan da haien gaineko azterketak agertzeko. Euren balioa, emaitzak eta etorkizuna ebaluatzeko, dena pertzepzio eta susmo mailan baino ez geratzeko.

Ni berbalaguntzera noa orain. Ez dut azterketarik egingo, zin dagizuet. 

Euskara ikasteko podcast-ak

Atzo zabaldu.com-era albiste hau bidali zen:

Hizkuntzak ikasteko podcast-ak

Albisteak Open Culture webgunean argitaratu duten zerrenda bati egiten zion erreferentzia. Hizkuntza ezberdinak ikasteko (arabiera, txinera, ingelesa, gaztelania,...) sarean aurkitu daitezkeen podcast-en zerrenda azken baten.

Euskara ez dago zerrendan, seguruenik hizkuntza txikiak aintzat hartu ez direlako, baina egia esanda, egon ere ez nuke esango halako podcast pedagogikorik asko dagoenik. Joxe Aranzabalek mezu honetan irratiengatik dioena beste hainbat arlotara zabaldu daitekeela uste dut. Zer daukagu bada euskaraz?

Irrati emisora batzuek podcast-a prestatuta daukate aspaldion. Karrajuaren jarioetan pare bat dauzkagu sartuta: Bilbo Hiria Irratia, Irratia.com eta Info7, hauezaz gainera saio pare bat egon da informatika munduan. Zerbait badago dokumentu mailan, entzungai-iturriak alegia.

Open Culture-n zerrendan agertzen direnak hizkuntza ikasteko blogak dira eta horretara enfokatuta daude hala ere, ez dira dokumentu hutsak, hizkuntza horiek ezagutzeko eta batez ere entutezkoaren ulermena lantzeko audio-materialak dira.

Pentsatzen hasiz gero, gurean ez daukagu halako askorik. Ikasbil-en entzungai bilduman Euskadi irratiko grabazioak eskaintzen dira, baina ez da haientzako jarduera didaktikorik eman ohi. Bestelako atazetan lantzean behin agertzen da entzungairen bat. Ahalegin bat agertu da duela gutxi Gizon arruntaren bloga sortu berrian, halaxe aitortzen zuten hasierako post-ean behintzat. Eta entzungaia-bideoarekin hornituta ikas-jarduera proposatazen duten mezu pare bat agertu dira dagoeneko.

Podcast-a gauza oso berritzailea eta konplexua iruditu dezake lehenengo baten, niri ez zait hainbesterako iruditzen. Azken baten audio-blog edo audio-jarioa dela esan daiteke.

Entzungaiak rss modura publikatzen dira eta ordenagailuarekin zein bestelako tresnekin (ipod,...) jarraipena egiten zaio. Webgune edo blogarekin osatu daiteke eta halako multimedia gunea sortu dezakegu. Eta zer diferentzia dago orduan Ikasbil-en bildumarekin adibidez. Nire ustez asko ez, publikatzeko eta erakusteko modua akaso. Baina hor egon daiteke klabea. RSSa edo blog-en moduko publikazioak entzungaiok denboran antolatzen eta jarduera didaktikoekin osatzeko aukera interesgarria eta erraza eman dezakete klaseak antolatzeko edo norberaren audio bildumak osatu eta konpartitzeko.

Boteprontoan ez dirudi beste munduko ezer, baina buelta pare bat emanez gero jorratzeko moduko aukera interesgarriak zabaldu daitezke. Begiratu adibidez gaztelania ikasteko podcast honetan entzungaiak material osagarriak saltzeko zelan erabili duten.

Aurreko baten saiatu nintzen Ikasbil-eko entzungaiekin podcast-a osatzen eta huts egin nuen, baina hemen dauzkat entzungai batzuk eta saiatuko naiz beste zerbait egiten. Ea denbora apur bat hartzen dudan.

Blogak eta beste

Technorati-k segitzen du funtzionatzen eta blog berrien berri eman digu. Honakoak agertu dira azkenotan:

Euskaltegiko blogak

• bogabloga blog: Beasaingo Udal Euskaltegiko autoikaskuntza ikasleen bloga
• guzubiarten blog: Iruñeko Zubiarte euskaltegiko ikasle batzuendako bloga

Mintzalagunak:

• Aiaraldeko berbalagunak: Arabako eskualde honetako berbalaguna
• Enkarterriko berbalagunak: Bizkaiko mendebaldeko herrietatik

ELE

Blog interesgarriak deskubritu ditut azkenotan gaztelaniaz ELE (Enseñanza de español como Lengua Extranjera. Euskaraz zelan eman: Atzerriko Hizkuntzen Irakaskuntza-AHI?) deritzonaren inguruan. Komunitate interesgarria dabil blogosferan. Ale pare bat utziko ditut hemen, gehiago dira hala ere, euren link-ei jarraitu baino ez duzue egin behar horiek deskubritzeko:

• Enseñando español
• De estranjis

Landakoko osteratxoa

Osteratxoa egin nuen atzo Durangora, arina, Raid bat esango nuke. Joan, nahi nuen liburua erosi, pabilioiko kale guztiak bizkor patruilatu eta buelta.

Gauza asko daude han, baina gure arlokoetan saiatu naiz arreta jartzen. Euskalduntze-alfabetzearen inguruan zer dago berria? Eta egia esanda, ezer gutxi. Stand-etan fijatu naiz gehien bat. IKArena lehenego, IKAren material ezagunaz gainera arauen gaineko liburu pare bat (lehendik ezagutzen ez nituenak). HABErenean atera dituzten azkenak azpimarragarri: Osatuz eta Dendaketan. AEKrenean gauza handirik ez, Aizu!-ren 25 urteurreneko ale berezia eta Korrikako materiala. Beste stand-etan sakabanatuta gauzatxo bat edo beste ikusi ditut: Mendebalde Elkartearen goi-mailarako materialak, Labayrurenean zerbait, eta beste batzuetan hizkuntzaren inguruko liburuak... Bestelako argitaletxeen stand-etan hizkuntzari buruzko libururen bat.

Ez dut Landako guztia zehatz-zehatz arakatu, bisitaldi arina baino ez, esan bezala. Horrela ikusita, pentsa daiteke euskalduntzearen munduan ez dela gauza askorik argitaratu azkenotan. Argitaratzen ez bada, ez dela ezer egin ere pentsa dezake baten batek gainera. Lehenengoa egia izango da, baina bigarrenaren moduko ondorioak ateratzea oso arriskutsua da. Euskaltegiak, batzuek Landakon stand-a ipini arren, ez baitira argitaletxeak azken baten.

Durangoko azoka honetaz anekdota tontoa, kartela. Ongi etorri=felpudo txiste zaharrarekin akordatu naiz. Ona kartela bestela.

Tira ba, trenera joan naiz erosi dudan liburua irakurtzera.

Euzkeldunbarriaren peskizan

Lehengo ostiralean euskaldun berri terminoari buruzko galdera bota nuen Kursaal-eko omenaldiaren harira. Terminoa noiz-nork-nola sortu zuen argitzea zen asmoa. Berton eta Galdetu.com-en ere bota nuen galdera. Eta egia esanda, ez da erantzun argirik egon zalantza hartaz, beraz, berdin-berdin jarraitzen dut.

Neure aldetik hasi naiz zerbaiten bila, Euskaltzaindiaren corpusera jo dut, eta han bilatuta, "euskaldun berri" esakunea 1969tik aurrerako testuan baino ez dagoela jasota dirudi (bilatzailea ondo erabili ez izana ere baliteke). Lauaxetak botatako "euzkeldunbarri" hori ere sartu dut baina ez dago corpus-ean antza.

Ez dut astirik eta gogorik eduki liburutegietan edo datu-base dokumental handiagoetan bilatzeko. Ea datozen egunotan norbaitek argibideren bat ematen digun.

Bestalde, galdetu.com-en agertu diren erantzunak direla eta, galiziarren topikoa gogoratu dut, galdera bati beti beste batekin erantzuten diotena. Euskaldunok, berriz, galdera bati eztabaida sortuz erantzuten ote diogu?

Asteburu soziala

Aurreko egunotan abisatu dugu, gure arloko ospakizunak zetozen asteburuan. Aizu-ren 25. urteurrena eta Euskararen Nazioarteko Egunaren barruan euskaldun berriei omenaldia Kursaalen. Ez dakit kasualitatea izan den, baina helduen euskalduntzearen ingurukoak izan dira ospakizun biak.

Kursaalen ez nintzen izan, Kalderapekon bai. Inoiz Aizu!-n zeozer idatzi ei dut eta gonbidatu egin zidaten (oraindino nabil zer idatzi nuen gogoratu guran, hau memoria nirea! Eskerrak uste baino memoria historiko hobea dabilela inguruan). Jai-omenaldi polita eta piroteknia bakoa izan zen ostiralekoa. Aurpegi ezagunak asko,  publikoak ere bai, giro ona. Une emotiboak eta "aspaldiko!" ugari. Adinaren batez bestekoa 40tik gorakoa esango nuke, logikoa horrelako urteurren baten, baina kezkatzeko puntutxo bat ere badauka nire ustez.

Lehenengo Aizukideetako batek 25 urte irautea ez zitzaiela burutik pasatu ere egin esan zuen. Eta bai, 25 urte pasatu dira Aizu! sortu zenetik, eta hor inguru ibiliko dira HABE aldizkaria eta HABE bera, eta Udal Euskaltegiak, eta beste euskaltegi asko, eta beharbada euskaltegiaren kontzeptua bera, eta lan egiteko era asko. Argi dago helduen euskalduntze-alfabetatzea gaur egun ezagutzen dugun modura 1980en hasierako urte haietan itxuratu zela. Eta 25 urte pasatu dira. Beharbada, beste mugarri baten gaude konturatu barik.

Hedabideak eta euskalduntzearen artean daude Aizu! bezalako proiektuak. Lehenengo arloan zer esanik ez itzelezko aldaketak ari direla gertatzen, eta bigarrenean ere ez dut uste datozenak txikiak izango direnik. Erronka bikoitza beraz hedabideen didaktikan edo didaktikaren hedabideetan dihardutenentzat, ze Aizu! eta HABE aldizkariak asmo didaktiko batekin sortutako hedabideak direnik ezin da ahaztu. Biek ala biek badaukate zer jorratua: IKTak, ikuspegi didaktiko berriak, web2.0, multimedia,... Gaur egun, nire ustez, euskararen praktika egin nahi duena testu idatziak eta mintzalagunak baino gehiago ere eskatzen hasi daiteke. Beste hizkuntzetan badira esperientzia berritzaileak: podcast-ak, bideoak, blogak, komunitate birtualak, ... Bai, saretik datoz berrikuntza gehienak, baina hemen praktikaren mundu horretan oraindino ez dugu esperimentu askorik egin.

Euskaldun berriei omenaldia eta galderak

Euskararen Nazioarteko egunaren ospakizunen artean hau atera da gaur medioetara:

Euskaldun berriak omenduko dituzte igandean Kursaalean

Euskararen Nazioarteko Eguneko ekitaldi nagusia Kursaalean egingo da igandean, eguerdiko 12:00etatik aurrera. Ekitaldia antolatzeko ardura Donostiako Udalak, Eusko Jaurlaritzak eta Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundiek hartu dute. Patxi Baztarrika Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordeak atzo adierazi zuenez, euskaldun berriak omentzea izango da aurtengo Euskararen Nazioarteko Egunaren helburua, baita "hizkuntza aniztasunaren eta pluraltasunaren alde" egitea ere. Ekitaldia Afrika Bibang musikariak eta Julio Ibarra kazetariak gidatuko dute. Sareko Argiatik jasota. esteka>>

Euskaldun berri/zahar dikotomiaz eta honako omenaldiez lehenago ere jardunda gaude hemen. Euskaldun berri/zahar kontzeptuaren gainean komentatzeko bota nahi ditudan kontutxu pare bat baino ez gaurkoan, galdera bi hain zuzen:

Euskaldun zaharra, nongoa?

AEKn glotodidaktika egiten dutenei hasieran euren datuak jasotzeko galdetegia ematen diegu. Izen-abizenak, helbidea, telefonoa, titulazioa... betiko galderekin batera lehenago euskaldun berri/euskaldun zahar ipintzen zuen lekuan galdera aldatu (askok ez zekiten zer erantzun eta) eta honakoa galdetzen dugu duela urte batzuetatik hona: "Euskara non ikasi duzu?", eta hiru aukera: a) familian, b) eskolan, c) euskaltegian edo bestela.

Batzuek hiru koadroak ere betetzen dituzte. Askok bi (etxean eta eskolan adibidez), eta beste askok bakarra. Egia esanda, ez dakit gaur egun galdera horretatik ateratzen dugun datuak zertako balioko digun, baina formularioa ez aldatzearren hor dago, kalterik ere ez dakar eta.

Gaur azkenengo ikastaroko zerrenda ordenagaiuan sartzen ibili naiz, eta lan mekanikoaren asperdura tapatzearren irakaslegai zenbat euskaldun berri-zahar eduki ditugun kontatzen-edo ibili naiz. Bizkaiko ekialdekoak gehienek euskara etxean ikasita, Bilbo ingurukoak eskolakoak eta euskaltegikumeren bat. Eta halako baten, azkenengoa, Meatzaldekoa. Non ikasi duzu euskara? Familian. Kasualitatez alboko baten ezaguna da, eta hark konfirmatu dit: "Bai, gurasoak euskaldunak dira, gurekin irakasle ibilitakoak eta horrelakoak, bertakoak".

Ez dut batere gustuko debate hori, baina berri/zahar demandan ibili zaleek Meatzaldeko lagun honi euskaldun zahar kategoria onartuko liokete? Neuri behintzat kontrakoa esatea terreno labanean sartzea dela begitantzen zait, oso.

Galdera

Euskaldun berri kontzeptua, ez dakit zergatik, 1960-70etan asmatu eta erabiltzen hasi zelakoa eduki dut. Gabriel Aresti eta haren modukoak izendatzeko-edo. Gabriel Arestik berak asmatu zuela ere pentsatzen izan dut. Gaur berriz, Berton aldizkariko artikulu honetan Lauaxetarena ei den aipu hau irakurri dut:

‘Uarra. Zu lako mutil askarrai ‘Lauaxeta’k laketuten dautse. Euzkeldunbarri bat zarala inork eleuke esango. Adibide ona emon dauzkuzu!”

Erratuta egon naiz orduan, terminoa 36an ezaguna zela dirudi eta. Halan da ze, kontua argitzearren galdera botako dut:

• Euskaldunberri terminoa noiz hasi zen erabiltzen eta nork sortu zuen? Zer ñabardura zeukan orduan?

Jakinmina ase eta errakuntzak arteztu nahi nituzke. Veleiakoak tartetxua uzten badizue. 

Bide batez, Galdetu.com zerbitzua jarri da martxan. Hara ere botako dut.

Ikasmateriala=ikastaroa?

Dendaketan materialaren aurkezpenarekin batera aspaldian darabildan gogoeta airera botatzeko gogoa etorri zait: Ikastaro bat antolatzeko ikasmateriala nahikoa da?

Mutur eta adar askoko kontua da hau, neuk ere ez daukat argi-argi, baina ez dakit material didaktikoaren pisua gainbaloratzen ote dugun ikastaro bat antolatzeko orduan. Lan egiteko erak eta aukera ezberdinak egon daitezke tartean, eta ikasmaterial kontzeptuaren adiera anintzak ere bai. Baina kezkatxo batzuk dauzkat.