18
Mar
2006

Susan Feez-en syllabus moten azterketa

  • Susan Feez-en azterketa
    • Estrukturala
      • Osagaiak:
      • Mugak:
    • Situazionala
      • Osagaiak
      • Mugak
    • Gaian oinarritutakoa
      • Osagaiak
      • Mugak:
    • Funtzional nozionala
      • Osagaiak:
      • Mugak:
    • Prozesuzkoa
      • Osagaiak:
      • Mugak:
    • Atazetan oinarrituta eta prozedurazkoa
      • Osagaiak:
      • Mugak:
    • Mistoa
      • Osagaiak:
      • Mugak:

Susan Feez-en azterketa

syllabus diseinua

Estrukturala

Osagaiak:

  • Hiztegia eta egitura gramatikalak ustezko konplexutasunaren arabera mailakatua
  • Ikaslea hizkuntzaren pieza guztiak bilduz doa banan-banan,eta azkenean hizkuntza osoa eraikitzen du.

Mugak:

  • Hiztegiari, gramatikari eta fonologiari erreparatzen die, baina esangurari eta testuinguruari ez die aparteko garrantzirik ematen.
  • Lexiko-itemen eta gramatika-egituren adibideak esaldiak izaten dira, sarritan propio bilatuak eta sortuak.

Situazionala

Osagaiak

  • Egoera edo esperientzia errealei lotutako esanguren inguruandago antolatua.
  • Osagaiak eguneroko bizitzako inguruneetan kokatutakoelkarrizketak izan ohi dira, adib. Jatetxean edo Treneko txartela erosten.
  • Elkarrizketetako lexikoa eta gramatika egiturak jardueraosagarrien bidez lantzen dira.
  • Egoerakmailakatzeko ikasleen ustezko premiak hartzen dira kontuan, bai eta egoerabakoitzerako behar den gramatika eta hiztegiaren ustezko zailtasuna ere.

Mugak

  • Hiztegia eta gramatika aurretik hautatuta, egoerak horien inguruan antolatzen dira
  • Hizkuntzak bilatua eta ez-naturala ematen ohi du.
  • Interakzioan dauden pertsonen arteko harremana eta hizkuntzaerabiltzean bilatzen den helburu sozial orokorra maiz ez ditu kontuan hartzen.

Gaian oinarritutakoa

Osagaiak

:

  • Syllabusaren osagaiak mailakatzekojarduera sozialaren ordena edo gaiaren logika hartzen da aintzat.

Mugak:

  • Batzuetan, gaian sakontzearen eta hizkuntzan sakontzearen arteko lotura ez dago esplizitatuta, eta horrek nahastu egiten ditu ikasleak.

Funtzional nozionala

Osagaiak:

  • Syllabushauen osagaiak funtzioak eta nozioak dira.

Mugak:

  • Funtzioak eta nozioak hizkuntz irakaskuntzarenikuspegi atomistak dira.
  • Funtzioaksarritan pertsona biren arteko interakzioetan oinarritzen dira, eta bi edo hiruurratseko hitz truke sinpleen bidez adierazten dira.
  • Irakasleei funtzio eta nozioen zerrenda luzeak eman ohi zaizkie, eta maiz gaitza izaten da jakitea zeintzuk aukeratu, eta zein modutan mailakatu behar diren.

Prozesuzkoa

Osagaiak:

  • Ezdago diseinatua ikastaroa hasi aurretik.
  • Ikastaroaren osagaiak eta euren hurrenkera ikasleekin batera negoziatzen dira ikastaroan barrena.
  • Ikastaroan egindakoa jasotzen duen dokumentua da, ez ikastaroan egingo denaren plana.
  • Hizkuntzaikasteko prozesua da arretagunea, ez emaitzak edo produktuak, metodologiarierreparatuta jasotzen da.

Mugak:

  • Konpromisohandiko irakaslea eskatzen du, hizkuntzari buruzko ezagutza zabala daukana etairakasteko estrategia-bilduma baten jabe dena
  • Ikasleek oso argi izan behar dute zer gura duten ikasi eta zelan ikasi gura duten hori.
  • Ikasleek izan behar dute/dituzte: Hezkuntza-maila handia euren lehen hizkuntzan,mendebaldeko hezkuntza-eredu humanistekin bateragarria den irakaskuntzarenplanteamendu bat, ikas-helburu ondo definituak eta egokiak, eta ikaste egoeraustiatzeko trebetasun eta estrategiak, helburuok lortzeko, denbora asko etahainbat motatako baliabideak erabiltzeko aukera.

Atazetan oinarrituta eta prozedurazkoa

Osagaiak:

  • Arretagunea prozesua da, ez emaitza eta metodologiari erreparaturik jasotzen da.
  • Oinarrizko osagaiak helburu bat betetzen duten jarduerak dira, eta komunikazioari eta esangurari erreparatzen dioten atazak.
  • Jarduerak eta atazak mota bikoak izan daitezke:
    • Ikasleek bizitza errealean beharrezko izan ditzaketenak.
    • Ikasgelako lanari lotutako helburu pedagogikoren bat daukatenak

Mugak:

  • Askotan edukiaren zehaztapenik ez izatea nahasgarria izaten da ikasleentzat.

Mistoa

Osagaiak:

  • Hainbat syllabus motatako osagaiak batzen ditu, adib. lexiko itemak, gramatika-egiturak, gaiak, egoerak, funtzioak eta nozioak, ikasteko jardueraketa atazak.
  • Ikastaroaren helburuak premien analisitik ateratzen dira, eta osagaiak helburuen arabera hautatzen dira.

Mugak:

  • Gaitza da osagai horiek guztiak bateratzea era koherente eta kohesiodun batean.
  • Irizpide ondo oinarrituak eduki behar dira syllabusaren osagaiak hautatu eta mailakatzeko
18
Mar
2006

Susan Feez-en "Testu bidezko syllabus-diseinua": eskema

Kontzeptuak

Ikastaroen diseinua:

  • ikastaroen ZER eta NOLA ikasiko den zehaztearen prozesua.
    • Syllabusa: ZER ikasiko da? Edukiak hautatu eta mailakatu helburuen arabera.
    • Metodologia: NOLA ikasiko da? Edukiak ikasteko ikuspegia eta jarduerak diseinatzeko irizpideak
    • Metodoa: Erritmoa eta teknika zehatzak klasean aplikatzeko.

Hizkuntzaren eredu funtzionala

  • Egoeraren testuingurua: hizkuntza non gertatzen den. ERREJISTROA
    • Arloa: Zer gertatzen, zertan ari, zertaz
    • Nondik norakoa: Nortzuk, harremana, statusa
    • Modua: denbora eta espazioa, kanala, denbora-tartea, luzapena
  • Kulturaren testuingurua. GENEROA (Barne-egitura eta patroiak)
  • Hizkuntza: hiru geruza:
    1. Esangura edo diskurtsoaren semantika: Testuak Errejistroekin hiru mailatan konbinatuta:
      • Edukizkoak-arloa: munduaren errepresentazioa
      • Interpertsonalak-nondik norakoa: harremana
      • Testualak-modua: testuan antolatzen ditu.
    2. Berbak eta egitura lexikogramatika: lexikogramatika
    3. Adierazpidea: fonologia eta grafologia: Adierazpena

Testu-bidezko syllabus-a

Ikasleak testuinguru sozialean parte hartzeko kontrolatu behar dituen testuen bidez zehazten da.

18
Mar
2006

Iñaki Murua: "Elkartean gizartea egiten ari gara"

Zer: 

Argia aldizkariko elkarrizketak: audioa eta testu idatzia. Zer egin?

esteka: 
http://tinyurl.com/hwrgs

Argia aldizkariak paperezko edizioko edukiak sarean ere eskaintzen ditu. Orain idatzizko testua ez ezik elkarrizketetako pasarteak entzuteko aukera ere ematen du. Honek euskara ikasteko aukera asko zabaltzen ditu.

Iñaki Muruari, Bertsozale elkarteko lehendakaria, egindako elkarrizketa batekin hasi dira. Honekin hasiko naiz lanean.

Lehenengo eta behin testu idatzia eta audioa konprobatuko ditugu. Segidan konturatuko gara elkarrizketa guztia ez dagoela audioetan, eta horren ostean beti barruntatu dugun baina kazetari ez garenok egundo frogatu ezin izan dugun beste gauza batez konturatuko gara: idatzizko elkarrizketetan ez da elkarrizketatuak esan dena hitzez hitz transkribatzen, gauza bera esan (manipulaziorik ez badago behintzat ), baina testuak eta hitzak ez dira berdin-berdinak. Ez daukagu beraz elkarrizketa osoaren transkipzioa, pasarte batzuen grabazio orijinala baizik. Ea ba, ikus dezagun honekin zer egin daitekeen.

Testu idatzia eta audioa edukitzeak zertzuk aukera ematen dizkigu?

Nik neuk aspaldi egin dut ametsetan honelako baliabide bat edukitzearekin. Zergatik?

  • Ondo ezagutzen ez duzun hizkuntza baten perpaus luzeak irakurtzean topatzen den zailtasunetako bat ahozko hizkuntzan elementu paralinguistikoek eta prosodikoek perpausaren elementuak eta testuaren konexio baliabideak identifikatzeko eta bere lekuan jartzeko ematen diguten laguntzaren falta izaten da (orain idatzi dudan esaldi honetan zuei faltako zaizkizuen bezala, irakurtzen ito ez bazarete). Hau da, irakurgaia norbaiti entzuteak, hark ematen dion entonazioa eta deklamazioarekin, ulertzen laguntzen du, eta, nire ustez, teknika honen erabiliaren erabiliaz irakurtzen dena hobeto ulertzen eta kokatzen trebatzen du.
  • Alderantziz, eta hori denok daukagu mila biderrez konprobatuta, entzuten duguna "idatzita" ikusteak  entzuten ditugun hotsak, hitzak, perpausak eta testuak identifikatzen, antolatzen, ordenatzen eta, azken baten, ulertzen eta interpretatzen laguntzen digu. Proba egin bestela, eskolatik ikasi duzun ingelesarekin DVD bateko ingelesezko bertsioa ulertzen duzun? Gutxi seguruenik. Jarri ingelesezko azpitituluak eta ingelesa pentsatu duzun baino gehiago ulertzen duzun iritzia hartuko duzu, eta eginaren eginaz, beharbada, une baten entzuten dituzun hitzak eta testu-zatiak ulertzen ere hasiko zara. Hortik Proficiency-ra saltotxua baino ez daukazu .
  • Zuei ez dakit, baina niri ikasten nabilen hizkuntza baten entzuten dudanetik zerbait ulertzeko kapaz naizela edo irakurtzeko gauza naizela sentitzeak sakadatxu morala ematen dit. Motibazioan eragingarria izan daiteke duda barik. Gehien bat, jasotzen dituzun testuekin zerbait egiteko gauza zarela ikusita. Trebetasun hartzaileak lantzeko ariketa askotan hotsak, hitzak edo perpaus zatiak identifikatzean geratu ohi gara (hutsuneak bete, transkripzioak,..). Interesantea da beraz esanahira heltzea.

Zer egin?

Nik AOI moduko ataza egingo nuke, bere hiru parteekin. Hasi gaitezen ataza pentsatzen.

Ataza

Atazaren ataza pentsatzen hasteko ikus dezagun hemen zer daukagun

  • Gaiak, temak, topikoak,..:
    • bertsolaritza duda barik, hala ere elkarrizketa honetan kontatzen direnak eta agertzen diren kontuak bertsolaritzaren mundua nahikoa ondo ezagutzea eskatzen dute, ez dira azaleko kontuak, are gutxiago bertsolaritzaren inguruko dibulgazioa. Gaiarekiko interesa piztu nahi bada edo zerbait ulertzea girotze eta kokatze lan handia egin beharko litzateke. Ohiko euskaldunarentzat urrun geratu daitezke hainbat kontu, are gehiago euskara ikaslearentzat. Eduki soziokulturalekin egin ote dugu topo? Aukera izan daiteke berauek lantzeko, baina ahalegina egin beharko da erreferente guztietan kokatzeko.
    • Beste topiko batzuk topa daitezke, oso zeharkakoak hala ere: elkarte baten antolaketa, euskal kulturaren mundua, bertsolari baten bizimodua,... Ez dirudi erraza hortik jotzea.
  • Testua, diskurtsoa:
    • Elkarrizketa generoa da hau dudarik gabe. Egitura ezaguna: galdera-erantzuna, eta galderek kazetariak ezarritako hari bati jarraiturik, baita elkarrizketaren bilakaerak markatuta. Aurreikuspen lana egiteko aukera ematen du adibidez: zer galdetuko zenuke zuk orain? edo elkarrizketako galderak prestatu, edo erantzunak ikusita galderak asmatzen saiatu,...
    • Ahozko testua eta testu idatzia dauzkagu. Ez dira berdinak gainera. Ahozkotik idatzikorako salto horrek ahozko hizkuntza eta idatzizko hizkuntzaren arteko aldeetan sakontzeko aukera eman diezaguke. Bertsio biak konparatu, bertsio batetik bestea asmatzen saiatu, kazetariak egin duen lana berriro egin (transkribatu eta egokitu), idatzizkotik abiatuta ahozkoa berreraikitzen hasi,..
  • Trebetasunak, azpitrebetasunak, ikas-estrategiak
    • Trebetasun hartzaileak dira hemen protagonista duda barik. Bietan sakontzeko aukera. Testu osoa eta esanahiduna dugu gainera.
    • Identifikazio azpitrebetasunetan fokalizatu daiteke kontua. Baina hotsak eta hitzak ez ezik perpaus mailara pasatu daiteke. Sintagmak edo bloke morfosintaktikoak identifikatzen egingo nuke nik ahalegina. Baita testu pasarteak identifikatzean, zentzua daukaten unitate minimoetan, titularrak bilatzearen antzeko zerbait.
    • Esangura ateratzeko azpitrebetasunekin hasierako ahalegina egin daiteke: pasarteak interpretatu euskarri biak erabilita (audioa eta idatzia).
    • Iritzia egiteko azpitrebetasunak era maila basikoan erabili daitezke: elkarte bateko lehendakaria izatea edo besterik gabe horrelako lan boluntarioen balioa, bertsolaritzaren oraina eta geroa, ....
    • Aurkitutakoa erabiltzeko azpitrebetasunak forma mailara gehiago lerratu daitezke esangura mailara baino. Hau da, aurkitu daitezkeen esakuneak, espresioak, formulak norberaren hizkuntzara ekartzeko estrategiak, hausnarketa,..

jarraitzeko

17
Mar
2006

Euskaltegia webgunea

Txelis, Leioako Mahastitxu Udal Euskaltegiko irakasleak webgune honetan baliabide piloa eta ikastaro batzuen programak jarri ditu

14
Mar
2006

Blogak zertako?

  • komunikazio jarduera hurbila eskaintzen dute
  • Feedback-erako aukera eskaintzen dute (komentarioak, wikiak,...)
  • Ahozko erregistrotik hurbil egon daitezke.
  • Erabilera esparru eskuragarria eta denbora-partaideen menpekotasun gutxikoa.
  • Ebaluaziorako bidea eskaini dezakete: jarraia, formatiboa. Autoebaluazioa, heteroebaluazioa. Portafolioaren antzeko zerbait ere izan daiteke.
  • Testu mota batzuetarako euskarria izan daitezke:
    • Narrazioa: egunerokoaren kontaketa,..
    • Argudioa:
  • Proiektuak bideratzeko tresna izan daitezke: bloga bera egitea edo blogaren bitartez bideratuta.
14
Mar
2006

Blogak

Blogak helduen euskalduntzean erabiltzearen gaineko hausnarketa

10
Mar
2006

Borreroa. Herritarrek gorrotatutako funtzionarioa

Zer: 

Borreroen inguruko erreportajea: Argia 2031

esteka: 
http://tinyurl.com/oqojr

Ataza baterako ideia bat

Testuaren interneteko bersioa hartu eta aragazkirik gabe folio baten itsatsi eta banatu

Argazki batzuk eman aparte. Testua maketatzeko esan digute eta argazkiak non jarri markatu behar dugu testuan. Aukeran argazkiak oinarekin ala argazki-oinik gabe ematea.

Argazkiak ARGIAko erreportajetik atera daitezke edo bestela interneten bilatu halako motiboak (urkamendia, pikuta, sorginak erretzen, Berlanga,...) 

Argazkiak bestalde, atazaurrean erabili daitezke gaia pizteko.

06
Mar
2006

Hiru.com


www.hiru.com

Hizkuntza ikasteko ataria. Testuak eta hiztegiak eskaintzen ditu besteak beste

Sindikatu edukia