Entzumena: Ebaluzio irizpideak

Entzumena ebaluatzeko irizpideen zirriborroa.

Elementuen identifikazioa

Hotsak, hitzen egitura, hitzak, perpausak, esakuneak, testu-konektoreak errekonozitu diren egiaztatu behar da. Forma-esanahia lotu oinarrizko maila honetan

Elementuen uztardura

Elementu horiek guztiek osatzen duten puzzle-a osatu da?

• Hotsak>hitzak
• hitzak>perpausak/esakuneak
• perpausak/esakuneak>pasarteak
• Pasarteak>testua
• Testua>testuingurua

edo

• Adierazpena>gramatika>diskurtsoa 

Elementu klabeen identifikazioa

• Hitz, esakune, pasarte klabeak: hitz berriak, ideia nagusiak,...
• Tema, Rema,..

Interpretazioa

• Hiru esanahi-planoak: literala, transakzionala, elkarreraginezkoa
• Modua-nondik norakoa-erregistroa

Gogoeta

• Interpretaziotik ondorengo gogoeta prozesua martxan jarri da? Ondorioztatzea, ezagutza eraldatzea, iritzia egitea, zer esana eskuratzea,... 

Erraztasuna/erosotasuna/ahalegina

• Ulertzeko prozesua eta bere azpiprozesuak espero beharreko abiaduran gertatu dira
• Espero den zailtasuna egon da?
• Komunikazio prozesua burutu ahal izan da?

Euskararen mailarik gorenena arautu dute

Euskararen mailarik gorenena arautu dute - Helduen euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaren 4. maila arautu du Jaurlaritzak. Helduen euskalduntze alfabetatzeak eta oro har gizarteak euskararen laugarren maila lortu ahal izango dute, Kultura Sailburuak maila horri dagozkion eduki eta ebaluazio-irizpideak onartu ondoren. [Erabili.com berriak]

Maila gorenenera ailegatu ote gara?

Erabili.com-ekoek izenburu deigarria jarri diote albisteari bada. Orain arte euskara ikasleentzako erronka sorta zirudiena, euskaldun guztiontzako erronka bihurtu daiteke. Euskaraz ondo, zuzen eta egoki jarduteko gauza garela ez ezik (jakina), elegante ere jardun dezakegula frogatzeko proba edukiko dugu.

Zertifikazio berriarekin barik, alderdi didaktikotik euskara irakasleontzat erronka berria eta interesgarria zabaltzen da. Programa berriak diseinatu eta burutu, materialak egokitu,... 4. maila honetarako egin diren ekarpen didaktikoak ere ikusteko parada eduki dut: testu-arkitektura, genero testualak, edukiak zehazteko jardunbide eta taxonomia berriak (orain artekoaren aldean behintzat) boteprontoko akordatze arin baten. Pello Esnal eta Lurdes Elosegik Hizpide 57an plazaratu zituzten ildoetatik jo dute eta 4. maila honetarako ez ezik euskalduntze prozesu guztian ere baliabide eta jorratzeko moduko ildo gehiago dauzkagu. Baten bat hauen inguruan lanean hasi da dagoeneko.

Dena dela, HABEren adierazpenetan ikaslearen motibazioa eta parte hartzea ezinbestekotzat jotzen da. Gaur egun gizartean euskara haraino lantzeko halako grina zabalik badago? Motibazio instrumentalak adore nahikoa emango ote du? Tituluen amuak noiz arte iraungo du euskarak benetako indar soziala hartu arte? Agiri gehiago ezartzea nahikoa ote da euskalduntzeari behar den moduko sakada emateko? Zerbait gehiago behar delakoan nago, CACA zertifikatuarekin akordatu nahi ez badugu behintzat.

Wazemank Youtube-n

Entzumenaren inguruko apunte batzuk

Entzumenari buruzko printzipio batzuk

Ernesto Martïn Perisen artikulu baten batutako zerrendan oinarrituta. Hari gogoeta batzuk gehituta.

• Ahozko mezuaren ulerkuntza ez da prozesu pasiboa.
• Ahozko mezuak ulertzeko elementu linguistiko, paralinguistiko eta estralinguistikoei erreparatu behar zaie.
• Mezua ulertzea hiru planotan suertatzen da: plano literalean (esaten dena), transakzionalean (esan nahi dena) eta interakzionalean (lortu nahi dena)
• Literala: Esaten zaiguna hitzez hitz interpretatzea, adib.: "klasea hamarretan hasten da"
• Transakzionala: esaten zaigunaren atzean dagoena, adib: "klasea hamarretan hasten da" (Berandu etorri zara)
• Interakzionala: zerbait esaten zaigunean zerbait egitea lortu nahi da, adib.: "Klasea hamarretan hasten da" (Puntual etorri!)
• Ulertzea daukagun informazioa edo ezagutza eraldatzea da; gehitzea, aldatzea, ordeztea. Aurretik informaziorik ez badaukagu ulertzea zailago gertatzen da. Hizkuntza erabiltzeak etengabe aldatzen du munduaren pertzepzioa eta geure ezagutza
• Munduaren ezagutza gogoan eraikita daukagu. Gertatzen den edozer aurreko eskemekin lotzen dugu espero dena prebenitzeko. Egoera eta gertaera bakoitzen elementu predezibleak berrietatik bereizten ditugu. Honela bada, ulertzea aurretik jakin ahal izan duguna ez dakigunetik (berria) bereiztea da neurri baten. Espero duguna aurretiaz zehazteak informazio berrian zentratzea errazten digu, ulermen prozesua bera ere erraztuz.
• Entender no es dar con la respuesta correcta, eliminando las falsas. Entender es hacer una interpretación razonable.
• Ulertzea ez da erantzun zuzena topatzea soilik. Testuinguruan kokatzea, interpretatzea eta ondorioak ateratzea da gehien bat.
• Entzun nahi gabe ere egiten dugu. Aditu, nahita eta helburu batekin. Hau da ulertzeko prozesua ez da berez aktibatzen.
• Ulertzen trebatzea ez da egiaztatzea, frogatzea edo ebaluatzea. Ulermena lantzea ez da erantzun zuzenak asmatzea soilik.
• Entzuten dugunarekin daukagun inplikazioa, interesa edo helburuak markatzen du arrakasta neurri handi baten. Interes barik zaila da ulertzea. “Nahi duena ulertzen du” bezalakoak ez dira faltsuak izaten.
• Ataza edo zer eginak markatzen du zailtasuna, ez testua.
• Mezu bat ulertzeko hiztunok gauza asko egiten ditugu, adibidez:
• Entzuten ditugun hotsak prozesatu eta hizkuntzaren elementuak bertan errekonozitu (fonemak, entonazioa, berbak, esakuneak,...)
• Interesatzen zaizkigun elementuak bereiztu, erreparatu eta aukeratu
• Mezuaren interpretazioa egin testuinguruaren eta espero dugunaren arabera.

Beraz, entzumena landu nahi dugunean gauza horietariko bat landu behar dugu. Gauzatxooi azpitrebetasunak deituko diegu, hemen daukazu zerrenda bat sei atal nagusitan banaturik Azpitrebetasunak