29
Eka
2009
Benito

Praktikatik teoriara

Gaur konektatu bako eguna eta hausnarrean ipini naute entzundako batzuek:

  • Prestakuntza ez da entrenamendua
  • Gaitasuna garatzen bada, jardunagatik ez da hainbeste arduratu behar.
  • Hizkuntza irakastea etengabeko elkarrizketa da
  • Norberak eraiki behar du bere "teoria"
  • Uler diezazutela nahi baduzu, uler iezaiezu.
  • H1ean hitz egin daiteke H2an komunikatzeko
  • Bat-batean erreakzionatzen jakitea da kontua
  • Zailena egiten ari zarenaz hausnartzea da.
  • Ikastaroak ezin dira oinarri teorikotik hasi.
  • Esperientzien elkartrukatze soilak ez du aurrera egiten laguntzen.
  • Elkarreragina ezin da transmisioan oinarrituta predikatu.

Eta idatzi ahala zer egiten ari naizen pentsatzen. Bide batez, zuen irakasleak zergatik izan dira onak?

Bihar gehiago, bitartean  hemen, hemen, hemen edo hemen.

Argazkia: Miramar. Egilea izeus. Lizentzia.

24
Eka
2009
Benito

Udako itsasmira

EHUren udako ikastaroetan murgilduta ikusi dut jendea egunotan. Asko dira eta interesgarriak diruditen gauza asko seguruenik. Egia da era berean San Juan suarekin erre ohi ditugula azkenengo munizioak, honez gero norbera ere erre ez bada, eta uztail eta abuztu osoak ditugu aurretik geratu zaizkigun azken kartutxoen txinpartak ahazteko arsenala irailean berriro bete orduko

Baina tira, gure mundutxo honetan hain aukera gutxi gureaz jarduteko, badakizue didaktika kontu esoteriko horiek, eta datorren astean Miramarreko itsas-ikuspegiari begira jarri eta ikastaro kategoriarekin El profesor de segundas lenguas / II: la formación inicial y el desarrollo de la competencia docente (pdf) izeneko bat dugu.

Egitarauaren pdf-a deskargatu eta kuxkuxeatzeko umorea izan baduzue, ikusiko zenuten nire izena dagoela irakasleen artean. IKAko Xabier Bastida eta biok handik eta hemendik etorritako adituen azalpenen ondoren, gure erakundeetan euskara irakasleak abian jartzeko zer egiten dugun kontatuko dugu. Ez dakit horri "lezioa" kategoria eman dakiokeen, nik neuk behintzat ez dut hartu inori instrukzioak emateko asmorik. bakar-bakarrik helduei euskara irakasleak ziurtatzeko zer egiten dugun, zertzuk arazo aurkitzen ditugun eta nondik nora gabiltzan kontatu.

Irakasleak aurkitzea eta hasierako prestakuntza ziurtatzea izaten da gure sektorean gehien aipatzen diren kezketako bat. Seguruenik IKA edo AEK bezalako erakundeetan handiagoa. Baten batek bota zuen lehengoan euskaltegietan inoiz irakasle ibili den jende kopurua ikargarria dela, joan eta etorri izugarria daukagu gurean azken batean. Eta arazoak gutxi ez, ezta?

Beraz, bolbora apur bat geratzen bazaizue, eta tiroa Donostiaraino ailegatzeko moduan bazaudete, aukera ona daukazue honetaz munduan zer dabilen entzuteko gehien bat, baita gu zertan ari garen ere, eta azken eguneko mahai-inguruan zuen kezkak, galderak eta ekarpenak gurekin batera plazaratzeko.

Berriz, bolbora amaitu bazaizue , eta hala ere irakasle berrien prestakuntzaz zerbait esateko edo komentatzeko baduzue, hemen daukazue aukera plazaratzeko, beti bezala. Eta Miramarren egongo garenok estimatuko dizuegu gainera ikuspegi eta ideien ekarpena.

Datorren astera arte beraz, eta besteoi (gehienoi, ezta?) ondo pasa uda, merezi duzue eta.

PD: saiatuko naiz gure "lezioaren" materialak ekartzen, apur bat txukuntzen ditudanean. Eta Miramarren wifia ondo badabil, erretransmisio modukoren bat egiten.

14
Eka
2009
Karrajua

Layers.com: web orriak osatu eta eraldatu

Egunero sortzen dira hainbat web aplikazio, Interneten mila gauza desberdin egin eta konpartitzeko. Wwwhat's New bloga sarritan aipatu dugu hemen edo Atoan-en, izan ere horrelako aplikazioen berri izateko iturri onenetako bat da, Diego Polo egileak han eta hemen bildu eta ederto komentatuta ekartzen dizkigu egunero.

Gaurko labekadan hain zuzen ere sinplea dirudien aplikazioa erakutsi digu: Layers.com. Sinplea ideia, funtsean webgune batean oharrak, argazkiak eta bideoak erantsi eta web orri horren zeure bertsio osatua egin eta publikatu ahal duzu. Web semantikoaz eta web bertikalaz mintzo dira Layers.com-eko egileak. Hala izango da, baina, lehenengo kolpe batean, aukera sorta handia zabaldu dutela begitandu zait.

Zer egiten da Layer.com horretan bada?

  • Horrelako aplikazioetan ohikoa dena: joan, erregistratu, eta kontu bat zabaldu.
  • Bookmarklet-en bidez funtzionatzen du. Beraz, ematen dizuten esteka zure nabilgatzailearen barran kokatu behar duzu. Badakizue zertaz ari naizen? Galdetu bestela.
  • Nahi duzun orrira nabigatu, behin han zaudela, orri horren gainean layer ("layer" euskaraz "geruza" itzul dezakegu) bat egin nahi baduzu, klikatu nabigatziaileran botoian eta segidan (beno, apur bat itxaron behar da), menu bat zabalduko zaizu.
  • Aukeratu testuaren pasarteak eta gehitu oharrak. Oharretan bideoak eta argazkiak ere txertatu ditzakezu.
  • Kokatu ondo oharrak, gorde zure "geruza" eta publikatu.

Askok nahiago izango duzue ikustea azaltzea baino. Proba bat egin dut Argia.com-en Pello Zubiriak publikatu duen artikulu honekin, Transito Amaguaña indigena ekuatoriarrarren heriotzaren harira idatzia. Saiatu naiz artikulua irakurtzeko laguntza eta gida ematea balizko ikasle bati. Proba baino ez da, beraz ez zaitezte hasi aizkora didaktikoak zorrozten. Hemen daukazue: http://layers.com/bontxi/305.

Hobetzeko batzuk dauzka layer.com horrek duda barik: oharrak bilduta edo zabalik erakusteko aukera, testuaren erreferentzia argiago erakustea, disenua eta kolorea, oharretan iruzkinak gehitzeko aukerak... Baina ez diezaiegun meritua kendu hasi berriei, ez dute merezi eta. Sinpletasunetik imaginatu eta espero ezin daitezkeen ideien esparru ikaragarria zabal dezakeen beste aplikazio bat da eta. Adibidez:

  • Hiztegi lagungarria eskaintzeko erabili (Aizu! edo HABE aldizkariek egiten duten bezala, baina alboan edo azpian jarri beharrean testuaren gainean bertan).
  • Pasarte edo testu zatiei buruzko iruzkinak, galderak edo zer eginak plazaratu
  • Loturak gehitu informazio osagarrira, baliabideetara, ariketetara...
  • Testu idatzien edo weborri osoen zuzenketa edo ebaluazio oharrak txertatu.
  • Itzulpenak, parafrasiak, zer eginak txertatu.
  • Zirriborroak komentatu eta eztabaidatu.
  • Kolaboratiboa da, hau da, askoren artean editatu daiteke layer bat (hala iruditu zait behintzat), beraz, web orri baten gainean zer egin desberdinak banatu daitezke pertsona desberdinen artean.
  • Atazak, zer eginak edo ariketak aurkeztu eta eskatzeko.
  • Webgune batean zer dagoen azaltzeko, tutorial modura edo.
  • ... eta okurritzen zaizuen beste guztia.

Aukera didaktiko-pedagogiko eta sozial handiak zabaltzen dituen beste aplikazio bat beraz, orain kontua, beti bezala, aplikazio horiek aurkitzea eta erabiltzea da. Tresnak berez tresna baino ez baitira azken batean.

10
Eka
2009
Plisti-plasta

HABEren zuzendari nagusiari

Plisti-plasta | 2009, Ekaina 10 - 17:16

Hiru kontutxo/ipuintxo besterik ez dizkiot aipatuko gaur-gaurkoz, Hona:

1.    Prokusto (Joxerra Garziaren hitzetan)

Grezia zaharreko mitologia aberatsean bazen pertsonaia bat, behin baino gehiagotan aipatu izan dudana, liluratuta bainauka: Prokusto. Nor zen Prokusto hori? Bada, bide-bazterrean egon ohi zen erraldoi bat. Ohantze edo ohe moduko bat zeukan Prokusto hark, bere neurri-neurrikoa. Bidean pasatzen ziren bidaiariak hartu, eta bere ohean etzan arazten zituen, banaka. Hala jakiten zuen ea bidaiari bakoitzak luzera egokia zuen edo ez. Bidaiariren bat txikiegia bazen, hartu beso-zangoetatik, eta bortxaz luzatzen zuen, harik eta luzera egokia hartzen zuen arte. Harik eta bere ohearen tamainakoa egin arte, alegia, nahiz bortxazko luzatze horretan bidaiaria hil. Oherako handiegia bazen bidaiaria, berriz, ohez kanpo geratzen zitzaizkion puskak moztu egiten zizkion Prokustok, bidaiariaren beraren hobe beharrez beti ere. Alegia, tamaina egokiko izan zedin bidaiaria: ez handi, ez txiki… handi-txikia ohearen arabera juzkaturik beti ere.

2.    Rube Goldbergen makina

Rube Goldbergen makina edo gailu guztiek badute ezaugarri nabarmen bat: eginkizun errazena egiteko ere oso zeharkako bideak erabiltzen dituztela, alegia. Fisika eta surrealismoaren arteko nahasketa dira (patafisika). Nik beste urte dituzuenok, agian gogoratuko dituzue TBOn agertzen ziren tankera honetako makinak. Indianako Purdue Unibertsitateak urtero antolatzen du Goldberg-makinen lehiaketa, irabazle izateko ahalik eta urrats eta prozesu luzeenak burutu behar ditu makinak emaitzara heldu baino lehen.

3.    Föhn efektua

Alpeetako haize entzutetsu baten izena hartu du efektu honek. Erliebe menditsuetan gertatu ohi da, aire bero eta hezeak gora egin behar izaten duenean mendiak eragiten dion traba gainditze aldera. Honek ur-lurruna hoztu egiten du eta kondentsatu, ur-tantak sortuz haizealdeko mendi-hegalean, hodeiak eta euri zaparradak izan ohi dira bertan. Haizebeko mendi-hegalean, ostera, oskarbi izaten da eta tenperaturak gora egiten du.

Izan beza jakituria lagun zuzendari nagusiak, Prokustoren, Goldbergen eta Fönnen hatzaparretatik ihes egiteko.

Argazkia: Máquina de Rube Goldberg en la base del Alinghi. Egilea: freshwater2006. Lizentzia.

05
Eka
2009
Benito

Hitz egiteko eguna

Ohiko letaniak zabaldu ziren lehengo astean Ibilaldia dela eta ez dela: jendeak erdaraz hitz egiten duela, euskarazko mintzorik ez dela entzuten eta enparauak.

Aspaldiko kontuak dira bai. Azken batean urteetan frogatu digute egun bateko ekitaldiak, handia, jendetsua eta hunkigarria izan arren, ez dituela hizkuntza-ohiturak derrepentean aldarazten. Alegia, ikastolen jaialdi horiek (eta beste batzuk) euskararen egunak izango dira, baina ez oro har euskaraz hitz egiteko egunak.

Bihar berriz, bai, euskaraz hitz egiteko eguna izango dute askok.

Ez da hain handia, ez zaio hedabideetan zalaparta gehiegirik emango (ezta hedabide euskaltzaleetan ere), euskaltzale askoren arretarik ere ez du lortuko seguru asko, ez inor kezkatuko urlia edo berendia handiren bat agertu ez delako, baina joango direnek euskaraz hitz egingo dute, seguru. Kostata batzuek beharbada, baina ez dute egun bategatik euren arteko hizkuntza aldatuko ere, asko elkarrizketa honetara ailegatu diren azkenak izan arren.

Horixe. Bihar, ekainak 6, Mintzaeguna Gasteizen.

04
Eka
2009
Plisti-plasta

Guggenheimen

Plisti-Plasta | 2009, Ekaina 4 - 23:21

Erakusketa polit batean izan nintzen lehengo batean Guggenheimen. Bertan ziren Chomsky, Piaget , Vigotsky, Siemens, eta Downes margolari ospetsuen maisulan zenbait, hormatik zintzilik. Halakoetan egiten dudan legez, bost koadro aukeratu nituen, berorietan murgildu eta, gehiegi ulertu ez arren, margolan bakoitzari sentsazioak xurgatze aldera. Tentazioari ezin eutsi eta deskribatu egingo dizkizuet koadrootan agertzen ziren eszenak.

1. eszena

Informatikaria bere bulegoan lanean. Bezero bati egin zioten web-orriak akatsa du eta arazo hori konpontzen saiatzen ari da. Egia esan, berak berez ez daki akats hori konpontzen, ez dago honelako milaka kontu aurreikusezin buruan gordetzerik; gainera, gauzak egun batetik bestera aldatzen dira alor honetan. Arazo bat du baina badaki nora jo, non bilatu, non galdetu. Konponbidea sarean bertan aurkitu du.

2. eszena

Ikasle bat bere gelan lanean. Unibertsitaterako lan bat prestatu behar du. Lana osatzeko hamaika lekutan ibili da kuxkuxean. Ingelesezko, katalanezko, euskarazko eta gaztelerazko testuak bildu ditu. Ingelesarekin eta katalanarekin hala-moduz moldatzen da, baina sarean aurkitu dituen zenbait tresnaz baliatuz lortu du testu horiek neurri handi batean ulertzea. Prest dauka lana.

3. eszena

Ikaslea eta irakaslea sarean lanean. Euskara ikasi nahi duen ikaslearen PLEa osatu nahian dabiltza. Aste honetan sarean aurkitu dutena partekatzen eta aukeratzen ari dira. Pare bat jario interesgarri aukeratu dituzte. PLE edo PLNan badituzte dagoeneko hiztegiak, aldizkariak, abestiak, eduki jarioak eta harreman sare pare bat. Horretan jarraituko dute denboralditxo batean.

4. eszena

Hamabost ikasleko talde bat euskaltegian. Ataza bat egiten ari dira. Guztien artean pentsatutako ataza da. Blog bat egingo dute. Horretarako hainbat erabaki hartu dituzte: egitura, helburua, hartzailea, gaia… Bloga publiko egiteko asmoa dute eta beronen bidez komunitatearekin harremanetan hastekoa.

5. eszena

Alboko ikasgelako taldea. Ataza bat egiten ari dira. Irakasleak ikasleek ipuina kontatzen ikas dezaten nahi du. Ikasleen esku utzi du azken erabakia, dena den. Ados egon dira eta irakasleak zenbait ataza bideragarri proposatu ditu.

Horrela utziko ditugu oraingoz eszenak, gehiago osatu gabe. Hurrengo batean kontatuko dizuet horietako bakoitzak zer eragin zidan. Tartean aukera duzue, nahi baduzue, koadro bakoitzean murgildu eta printza didaktikoak ateratzeko.

Argazkia: Guggenheim Structure. Egilea: picturetunes. Lizentzia.

01
Eka
2009
Benito

Koherentzia, kohesioa eta aberastasunaren balioa

EAEko gobernu berriaren hizkuntz-politikarenak tentuz hartzekoak izango dira oraindik, goiz da edo. Beldurrerako motiborik ez ei dago, hala ere, esanak esan, mesfidantza da nagusi euskaltzaleon artean, kontrakorik frogatzen ez den bitartean edo. Ez gara justuak izango eta badaezpada, zer dugu honez gero?

  • López lehendakariaren inbestidura-diskurtsoan (pdf): "Gizarte batek bi hizkuntza izateak aberastasuna dakar". Aniztasunaren eta aberastasunaren diskurtsoa. Zuzena, polita, gaur-gaurkoa, XXI diskurso inpekablearen topiko estandarra nonbait.
  • Isabel Celaa, Hezkuntza sailburuak: "Hemos vivido bastantes años en el sistema educativo pensando sólo en términos 'euskera-castellano'. Es un empobrecimiento".
  • Rafael Bengoa, Osasun sailburuak: "La interconexión profesional en España y en Europa se debe enriquecer y no nos debemos encerrar en nosotros mismos debido al idioma".  Ondoren, Osakidetzan euskararen merituen murrizketa iragarri.

Bi hizkuntzak ez ziren ba aberastasuna? Derrepentean ondarea zena pobrezia bihurtu da? Krisiak hain arin debaluatzen ditu baloreak? Ala burbuila batek puztuta eduki du balioren bat?

Beste gauza bat izan daiteke. Egunotan hainbat irakasle aztertzaile lanean dabiltza tituludungaien diskurtso idatziak analizatzen. Ebaluazio-irizpideen artean apreziatuenak eta seguru aski gutxien ulertuak: koherentzia eta kohesioa. Aberastasunaren irizpidea kakaztu digute hemen eta nik ere ez dut ondo asmatzen beste horiekin. Aztertzaile horiek lagunduko digute akaso. Izan ere, diskurtso arazo-baten aurrean gaudela susmatzen dut, zerbaitetan koherentea izan ez baina kohesio arraro bat erakusten duena.

Celáaren beste hitz hauetan bezala: "Una lengua impuesta nunca será amada y una lengua querida será más usada".

29
Mai
2009
Benito

Udaberri galdua

Ez da lehenengo aldia Josi Sierraren lana hona ekarri duguna. Komunikazioan ikasle nekaezina (bienke!), poliblogaria eta bideogilea gure Josi. Aspaldian eman zigun proiektu honen berri, eta lehengo maiatzaren 19an aurkeztu zuen Galdakaon, bere herrian.

Kamera eskuan, 36ko gerraren lekukoen bidez oroimen historikoa berreskuratzeko lana egin du egitasmo pertsonal honetan, ilusioz eta gogoz, ondo dakigu ezagutzen dugunok. Eta lanaren fruitua guztion eskura jarri du sarean gainera. Orduko bizipenak kontatzen dizkiguten pertsona arrunten ahozko testigantzak bideoan. Memoria historikoa berpizteko ez ezik, ahozko euskararen dokumentu ugari ere ekarri dizkigu, duda barik, euskararen ikas-irakaskuntzan interesgarri bezain baliagarri egin ditzakegunak.

Dokumentu eta informazio gehiena Udaberri galdua blogean publikatzen du Josik. Horrez gain, blip.tv zerbitzuan Udaberri galdua kanala zabaldu du bideoak kalitate onean publikatzeko. Gogoratu blip.tv-k bideoak jaisteko aukera ere ematen duela. Horrez gain, blogean elkarrizketatuko pertsonen zerrenda eta erabilitako galdetegia ere jarri dizkigu eskura.

Lan ona, eta gainera gustuz eta maitasunez eginda (ondo dakigu, jakin).  Aupa Josi eta ondo pasa igandean.

27
Mai
2009
Benito

Gaitasunaren ebaluazioa

Jolausen eskutik konpetentzien gaitasunen munduan paseoan Kataluniara heldu eta gaitasunen ebaluazioa jorratzen duen Xabier Villelaren aurkezpen honetara heldu naiz: Com avaluar per competències?

Mezuan dokumentu bi daude, diapositiben aurkezpen bat (powerpointa nahi baduzue),eta testu-dokumentu bat. Konptetetzien saltsetan gehiegi sartu barik, bistan agertu den taulari erreparatu, gustatu, eta beste zer eginik ez daukadala itzultzea pentsatu dut. Ideiaren edo gogoetaren bat ekarriko digun edo.

Bi ebaluazio ereduren arteko konparazio-taula

Edukien ebaluazioa Gaitasunen ebaluazioa
Zenbakiak erabiltzen ditu Gaitasun mailak erabiltzen ditu
Pertsonak konparatzen ditu Indibiduala da
Ez dakitena aurkitzen du Euren maila ezartzen du
Ebaluatuak ez du parte hartzen Ebaluatuaren partaidetza behar du
Une batean ebaluatzen da Prozesu guztia ebaluatzen da
Ebaluatzailea pasiboa da Ebaluatzailea aktiboa da
Ariketak erabiltzen dira Ebidentziei erreparatzen zaie
Programaren parteak edo emaitzak ebaluatzen dira Prozesua eta osotasuna ebaluatzen dira
Landutako programara mugatuta Esperientziaren bidez eta programatik kanpo eskuratutako jakintza aintzat hartzen du

Ebaluazioa? Zergatik gogoratu dut ebaluazioa orain? Udaberria ote?

24
Mai
2009
Benito

Spotify: musika sarean eskura

Ez da berria, duela hilabete batzuk ipini zen abian Spotify zerbitzua. Zer den? Interneten zuzenean musika entzuteko aukera ematen duen zerbitzua. Eta katalogo zabal-zabala dago benetan, izan ere, inbentoaren atzetik musika industriako marka handiak daude. Beraz, Internet eta musika hitzekin batera agertzen diren susmoak, beldurrak eta polemiketatik libre egon beharko luke.

A, baina orduan musikari famatuen musika baino ez da egongo, gurea ezer ez. Ez pentsa, sartu eta Euskal Herriko musika ere ugari dago, hemengo disketxe batzuk ere apuntatu direla ematen du. Alegia, dena ez, baina euskarazko musika asko, eta klasiko gehienak ditugu hor, gure klaseetan erabili ohi ditugun horiek hain zuzen ere: Itoiz, Benito Lertxundi, Mikel Laboa, Oskorri, Su ta Gar eta abar. Bilatu baino ez da egin behar.

Eta erabiltzeko zer egin behar da?

  1. Zerbitzuaren orrira joan eta logeatu. Oraingoz gonbidapenen bidez baino ezin da sartu. Dena dela, gonbidapenak lortzea ez da zaila izaten. Dagoeneko izena emanda dagoen erabiltzaile bati eskatu, edo bestela sarean ere aurkituko duzue modua erraz asko.
  2. Programa jaitsi eta instalatu. Mac Os eta Windows-erako bertsioak baino ez daude oraingoz. Linux-en Wine programaren bidez instalatu behar da.
  3. Programa abiarazi eta hasi musika entzuten.

Aukera interesgarri batzuk ditu, musika zerrendak egin eta partekatu, kantuen link-ak bidali (baina entzuteko programa instalatuta eduki behar da). Katalogo interesgarria euskaraz ere, eta momentu batean kantu baten bila bagabiltza baliagarria izan daiteke.

Zerbitzua doan da oraingoz, publizitatea sartzen ari dira, eta gerta daiteke entzunaldi baten erdian iragarki bat entzun behar izatea, baina oraingoz ez da oso agresiboa izaten. Ordainduzko kontua hartuz gero, publizitatea kendu egiten dute. Hori bai, entzuteko Internet-era konektatuta egon behar da, eta klasean ez dugu izaten., erremedioren bat badago hala ere..

Dena dela, badira beste leku batzuk musika ezaguna entzun eta jaistea ahalbidetzen dutenak: goear, deezer, grooveshark... Eta beste bide batzuk ere bai, Interneten apur bat ibili denak berehala ezagutzen dituenak eta hemen zertan aipatu ere ez daudenak, ezta?

Ausartzen/animatzen bazarete hemen dituzue euskaltegiko klasikoen link batzuk:

Egun batean euskara ikaslearen hit parade-a egin beharko dugu.

Sindikatu edukia