10
Mar
2009
Benito

Nola deitu?

Galdera lerdo pare bat gaur geure herritik zabaldu den albiste bat dela eta.

  • Zelan deitu hizkuntzen irakaskuntzan aspaldi, eta euskararen munduan eta Bilbon berton duela 7 urtetik abian dagoen jarduerari "euskararen erabilera sustatzeko ekimen ludiko berritzaile bat" bataiatzeari?
  • Zer esan "...novedosa iniciativa importada de Cataluña" irakurrita hau burura datorrenean?
  • Eta "...bikotekideek eskuragarri izango dituzte blog bat eta foro bat, programa berritzaile honen nondik norakoak beste parte hartzaileekin trukatzeko." azken-azkenengo nobedade modura aurkezten denean?
  • Eta nobedadearen nobedadearen izen nobedosoagoa aspaldiko nobedadeen kaxan aurkitzen duzunean?
  • Eta zer esan amabilitatea eta gizalegea eskatu eta eskatu dabilenak horren amabilitate eta gizalege gutxi erakusten duenean?

Ez pentsatu txarto lagunok, hain maltzurra ez da inor hemen. Informazio falta apur bat, beste barik (bai, ezta?).

2.0 laguntza apur bat emango diegu. Klikatu hemen.

PD: bide batez, baten bat galtzen hasi bada.

28
Ots
2009
Benito

Euskara-agirien baliokidetzea

Duela hilabete batzuk euskara agiri desberdinak homologatu eta pareko balioak emateko lehenengo pausoa eman zuen EAEko administrazioak. HABEren agiriak, EGA eta Administrazioaren sail batzuek ematen dituzten agiri batzuk baliokidetu ziren, eta Europako Erreferentzia Markoan kokatu.

Agiri guztiak ez ziren orduan baliokidetu eta epea eman zen falta zirenak, EAEko Hezkuntza Sailaren hizkuntza eskakizunak eta Hizkuntza Eskolen agiriak, parekatze honetara ekartzeko.

Aste honetan onartu du Eusko Jaurlaritzak dekretua agiri horiek guztiak -baita EAEtik kanpoko batzuk ere- baliokidetzen dituena. Taula honetan dauzkazue kokatuta:

BALIOKIDETZA 2009

Esan bezala, EAEko hizkuntza-eskolen agiriez gainera, Nafarroako eta Madrileko HEen agiriak ere baliokidetu dira honetan.

Hutsune bat ikus liteke akaso. B1 mailatik gorakoa da baliokidetze hau, ez dago EEMaren A1 eta A2 mailei dagokien agiririk eta baliokidetzarik, Ez dakit beharrezkoak edo praktikoak diren ere, hala ere oinarri-oinarrizko ezagutza minimoa sustatzeaz eta erdaldun elebakarrak apurka-apurka (pixkabatesmuchoka) euskaran janzteaz hitz egiten hasi den honetan litekeena da kontua planteatzea.

Edozelan ere, guretzako galderak hortxe dirau: agiriarekin edo agiri barik, nola lortu mugarri horiek gainditzen joatea?

25
Ots
2009
Benito

Hizpide 68 eta 69

Azken asteoan Hizpide aldizkariaren zenbaki bi heldu dira ia jarraian: 68.a eta 69.a. 2008ko maiatza-abuztua batean eta urte bereko iraila-abendua bestean. Apirila bitartean hurrengoa agertuz gero, argitaratze datekin bat egingo dugu. Animo!

Zer dugu bada?

68.a HABEren 25. urteurrenaren harira dator, monografikoa dugu eta  "Ikas-prozesuaren azterketa (200-2001/2006-2007)" izenburua hartuta azaroko jardunaldi akademikoan aurkeztu zizkiguten datuen bilduma osoa dakarkigu 90 orrialdetik gora hartuta. Xabier Elortza eta Josu Peralesek egin dute bilketa-lana.

Azaleko begirada batean grafiko eta zenbakiak nagusi. 67. orrialdetik 70era ondorioen laburpena dugu eta "Gogoetarako hainbat zuin". Azaroan entzun genituen berdinak funtsean, hala iruditu zait gainetikako irakurketan. 

 Orduan bezala, uste dut interpretazio landuagoa beharko genukeela, eta ondorio bidean informazio gehiago. "HABErentzako datuetatik" harago, eta iturri gehiagotatik. Edonola ere arreta handiagoarekin irakurri beharko da.

69.a hartuta, ohiko formatura gatoz bueltan. Lau artikulu:

Amaia Arauzok Hizpide 67an hasi zen portfolioa jorratzen, Ulibarri euskaltegian burututako esperientzia baten berri eman du oraingoan. HABEn portfolioaren asunto honekin zerbaitetan ari direla ematen du.

Irizar eta Sarasolak euskara ikasleen testuak eta kazetaritza-testuak erkatu dituzte analisi informatikoaren bidez, proposamen didaktikoak egiteko ondorioak ateratzeko modua etor ei daiteke handik.

Joseba Ezeizak espezialitate-hizkeraren lanketaz eta irakaskuntzaz dihardu. Europan eta unibertsitate mailan horretarako gorputz didaktikoa taiutzen joan ei da azkenotan, interesgarria dirudi lan-munduan edo trebakuntzan dihardutenentzat.

Nekane Goikoetxeak bere doktorego-tesitik ekarri digu artikulua. Gaitasun komunikatiboa kontzeptua praktikara ekartzeko proposamena edo bidea urratu bide du Nekanek. Interesgarria hau ere, predikatzen dena pulpitutik jaitsi ezinda askotan ibiltzen gara eta.

Apurka-apurka hasi beharko da irakurtzen, eta komentatzen.

23
Ots
2009
Karrajua

ETBren bideoak

Irakasle lanean aspaldi hasi ginenok ondo gogoratzen dugu orduan zer zaila izaten zen klaserako ikus-entzunezko dokumentuak (entzungaiak, bideoak...) aurkitzea, eta klaseratzea (ai! orduko kaseteak, eta VHSa bazegoen, txarto ere ez).

Gaur egun berriz, sano aldatu dira gauzak, eta teknologiari esker ikus-entzunezkoak non aurkitu egoten da, teknikoki (enteratu nahi ez dutenenentzat izan ezik, noski) ere askoz errazagoa da klaseratzea. Orain lehengo arazo bietako bat baino ez da geratzen sarri: dokumentu horiekin zer egin klasean? Galdera ona, eta ona izaten jarraituko du. Mezu honetan bideoen-iturri bat aipatu baino ez dugu egingo: ETBren bideoak.

Eitb.com ataria berriztu denetik ETB1 eta ETB3ko programazioaren zati handi bat daukagu interneten bidez noiznahi ikusteko moduan. Era berean bideoak mp4 formatuan jaitsi eta hainbat erreprodukzio-gailutan erabil ditzakegu.

www.eitb.com/bideoak helbidean agertzen dira kronologikoki, berrienetik zaharrenera. Esan bezala mota guztietako bideoak dauzkagu: albisteak, telesailak, saioak... Ez daude saio guztiak, ez albiste guztiak, baina egunero 20tik gora bideo-pasarte jartzen dira ikusgai eta guretzat erabilgai.

Hobetu beharreko batzuk ere baditu atari horrek: bilaketa sistema, bideoak sailkatzeko etiketak edo atalak, bideoen RSS jarioak edo videocast-a. Bihoaz horiek guztiak Eitb.com-ekoentzako iradokizun edo eskaera modura, umiltasunez noski.

Orain arte ezagutu dugun Ikasbilen bideo biltegiaren aldean abantaila asko ditu bestalde: bideoen kopurua eta barietatea, egunerokotasuna, web-ean zuzenean ikusteko aukera, bideoak beste webguneetan enbotatzeko aukera, kalitate handiagoa jaisteko formatuan. Ez dago bideoen erabilerarako proposamen didaktikorik, baina, egia esanda, Ikasbilen ere ez normalean. Falta da, hala ere, Ikasbilekoa bezalako antolaketa sistema: maila,gaiak, bilatzailea...

Ideia ona izan liteke ikusita Ikasbilen gehien bat ETBko bideoak sareratzen dituztela, bideoak hara eraman beharrean Eitb.com-etik zuzenean estekatu edo "enbotatu" (zer da enbotatzea? Hemen behean egin dudana, hango bideo bat hemen ipini), eta Ikasbilen gehien bat baliabide hauentzako proposamen didaktikoak eskaintzea, ikasle nahi irakasleentzat. HABEn horretaz ari dira akaso, edozelan ere hor doa beste iradokizun bat.

Horrez gain beste aukera bat daukagu, bideoak enbotatuta edo estekatuta, bideo horiekin egin ahal diren edo egiten ditugun jarduerak  batzeko, proposatzeko eta lantzeko gune kolaboratiboren bat. Hor dago ideia, ikusita jeneralean kolaboraziorako deiek zelako arrakasta izaten duten, iradokizuna bota baino ez dut egingo oraingoz (pesimista izateak abantaila hori dauka, espektatibek gutxitan egiten dute huts).

Amaitzeko, labur, interneteko bideo hauek ikusteko aukera tekniko batzuk (gehiago badituzue, bota)

  1. Ikasleari interneten bertan ikusteko aukera eman. Dela norberaren ordenagailuan, euskaltegiko ordenagailuetan, edo enbotatuta; adibidez blog, webgune edo Moodle ikastaro batean. Edo helbidea epostaz bidalita (baina mesedez, ez bidali bideo-fitxategi osoak epostaz, ez, faboreeeez :(((( ).
  2. Bideoa jaitsi eta erreproduzigailu mugikorretan ikusi: iPod, mp4 erreproduktoreak, sakelako telefono batzuk, PDA, ordenagailu eramangarriak... Horiek oraindik ez dituela inork ezagutzen? Egon horretan, bai. Galdetu zeuen ikasleei, beharbada bizitzan lehenengo aldiz ikusiko dituzue horrelakoen dozena bat batuta.
  3. Fitxategia jaitsi eta pendrive, flash txartel, disko gogor eramangarri edo DVD baten bidez ohiko erreproduzigalu batera eraman telebista pantaila batean ikusteko: DVDa, Disko gogor multimedia (gogoratu gailu hauetako askok aukera izaten dutela pendrive-ak eta SD txartelak irakurtzeko)

Bideoak interneteko nabigatzailean ikusteko flash plugina instalatuta baino ez duzu eduki behar. Ez badaukazue, instalatu, edo esaiozue zuen sistemen arduradunari instalatzeko eta ez etortzeko "eske gero jendeak Youtuben pasatzen du denbora guztia" bezalako pitokeriekin.

Bestalde, DVD edo DGMetan ikusteko mp4 formatuak ez du arazo handirik ematen normalean. Emango balu, bideoak Xvid edo Divx formatu batera pasatu beharko lirateke. Ez da zaila izaten, sarean apur bat bilatuta berehala aurkituko dituzue horretarako jarraibideak eta programak. Nik pare bat gomendatuk dizkizuet: Avidemux eta HandBrake (Windows eta Linux-erako, software librea biak. Sentitzen dut, baina Mac unibertsoa ez dut ondo ezagutzen. Ez esan honi, mesedez. Ikusten? Mac OS X-erako bertsioa ere badutela konturatu ere ez.).

Esteka interesgarri batzuk:

22
Ots
2009
Benito

EGA azterketa prestatzeko gunea

EGA azterketa online eta doan prestatzeko gunea aurkeztu da asteon. AEK, Jakintza ikastolako Euskaljakintza gunea eta EHUko Ikide taldea ibili dira egitasmoan. Informazio gehiago AEKren webgunean, Jakintza ikastolarenean, hedabideetan eta Euskaltubeko bideo honetan daukazue.

Laburtuta:

  • EGA prestatzen ari direnen eta euskara irakasleen eskura baliabideak jartzea da asmo nagusia. Ez ikastaro bat antolatzea.
  • Ikasteko eta azterketa prestatzeko ibilbidea nork bere kontura egin dezake, edo baliabideok ikastaro antolatuago batean erabiltzeko aukera ere badago.
  • Erabiltzeko gunean izena eman baino ez da egin behar.
  • Azterketako proba desberdinen arabera egin dira atalak.
  • Baliabideak gune desberdinetan daude. AEKren e-gelan eta Euskaljakintzan gehien bat.
  • Gehienak baliabide estatikoak dira, baina bada ibilbide antolatua duen ikastaroren bat. Eta aurrerantzean halako gehiago egiteko asmoa dago.
  • Gunea Moodle software librearekin atondu da, eta materialak Creative Commons litzentziapean jarri dira.
  • Testatze-fasean dago, hurrengo batean baliabideak esportatu eta beste gune batzuetan kokatzeko aukera emango da.

www.e-gela.org helbidea zabaldu da, baina hori AEKren Moodle plataforma da, EGA prestatzeko hau barruko ikastaroa da eta helbide honetan dago: http://www.egela.aek.org/course/view.php?id=9.

Bestalde, izena eman behar dela esan bada ere, une honetan bisitari gisa sartuta eskuratu daitezke baliabide gehienak.

Lehenengo begiradan akats batzuk sumatzen dira (diseinua, hizkuntza, loturaren bat...). Baina esan duten modura, garapenean jarraituko duen gunea da, eta haren baliabideekin bestelako guneak antolatzeko aukera ere badago.

Seguraski, kasu honetan produktua baino gehiago, azpimarragarriagoa da horretara ailegatzeko abiatu den prozesua, erakunde eta persona desberdinen artean denon eskura baliabideak jarri eta osatzea.

Horrez gain, atzetik azken batean filosofia bat barruntatzen da, "negozioa" materialen eta baliabideen salmentan edo kontzesio komertzialetan oinarritu beharrean, baliabide horien gaineko zerbitzuan oinarritzea. Hau da neure ustez egitasmo honen ekarpenik handiena, oraindino askori ulertzea kostatuko zaiena.

19
Ots
2009
Karrajua

1068m 399e

Atoan-en estilora, labur. Atoan: 1068 mezu 399 egunetan.

Nork esan zuen gurean ez dagoela kontatzeko ezer?

17
Ots
2009
Benito

Ikasleak blogari

Blogaren heriotza iragarri eta iragarri dabiltzan sasoi honetan ondo dator blogosferari errepasoa egitea. Eta gure unibertso txiki honi dagokionez, uste dut badagoela azkenotan aipagarri den gauza bat: ikasle blogariak.

Ez euren kopuruagatik, gutxi dira egia esanda, baina ikasleari horrelako edozein ahalegini ekiteko daukan merituaz gainera, blog hauen bizitasuna da aipagarria.

Une honetan hiru dauzkat nik "fitxatuta"

Hiruretan erantzun eta saltsa gutxi irakurleen partez. Blogariok badakigu zein etsigarria izaten den idatzi eta inork "kaixo" batekin ere ez erantzutea. Ikaslea izanda horrelako gauza bati ekiteko behar den gogoa, ilusioa eta adorearekin larriagoa. Ikaslea izanda behar eta bilatzen duzun elkarreragin ditxoso horren falta hain zuzen ere.

Sare sozialak daude gaur egun modan. Baina ahazten zaigu blogak ere sare sozialak ehuntzeko tresnak direla. Eta sare sozialez ari garenean pertsonen sareez ari gara. Gogoetak, kezkak, berriak, zalantzak, ideiak eta  sentipenak hizkuntzaren bidez partekatzen duten pertsonak, komunikazio guneak. Pertsonen arteko konexioak esango lukete aurreratuenek, ez makinen arteko konexioak.

Ikasleak behar du sare soziala hizkuntzan trebatuz joateko, eta internetek eskaini ahal dio sare sozial bat, eta sare sozial horrek zerbait erakargarri eman behar dio pertsonari.

Batzuek nahiago izango dute nabarmentzea eta "famosoa" izatea baino ez dela bilatzen eta interneten inguruko halako mito mediatiko guztiak. Ez da hala izaten nire ustez, baina ez naiz horretan sartuko. 

Pertsona batzuk ahalegintxo bat ari dira egiten, ilusioaz. Ez da edonorentzako ahalegina, ez posiblea edo erakargarria guztientzat, argi dago. Baina ahalegin horrekin batera komunikatzeko eta ikasteko bide posible bat ari dira zabaltzen beste batzuentzat.

Eta, egia esanda, eredu eta laguntza pobrea ematen diegu eredutzat gaituzten irakasleok. Ala ez?

PD. Eredu pobrearena autokritika parte batekin dator.

16
Ots
2009
Benito

"Euskaltegi" programetan

Etxetik mugitu barik eta goiz osoan telebista-irratirik piztu barik ere ez zara libratzen: lore-banatzaile amateur-interesatuak etxeko atariaren ondoan, doinu ozeneko furgoneta musikalak, atezain automatikoan betiko postaria ez diren postariak postontzia postakoak ez diren postazalez betetzen...

Opari botaniko, musikal eta postal interesatu asko, bai, hauteskundeak. Eta interesaren interesa dela eta, pentsatu dut une batean "Eta guri zer interes piztuko digute hauek guztiek?". Eta proba tonto bat egin dut. Ez da Mikelek lehengoan egin zuenaren parekoa inondik ere.

Haien bila joan naiz interneten. Hauteskundeetan inportanteena programak ei direla, bilatuko dut "euskaltegi" hitza programetan.

Lehenengo inpresioa. Askotan esan dut nahikoa dorpea naizela gauzak aurkitzen, baina alderdien webguneetan, edo hausteskundeetarako berariaz prestatu diren webgune gehienetan kostatu egin zait programetara heltzea. Batzuen kasuan ez dut aurkitu. Beraz, ikusi ez dudan programaren bat badago, esadazue mesedez.

Emaitza, bitxia. "Euskaltegi" hitza EAJ eta PSEren programetan baino ez dut aurkitu.

Hona aipamenak:

EAJren programan (pdf)

Euskaltegien sarea sendotzea, urtero 8.000 euskaldun berri izan daitezen. (70 orr., Erabileraren sustapena azpiatalean)

Helduen euskalduntzearen arloan, euskaltegi sarearen ikasketa eskaintzen aniztasuna eta kalitatea sendotzea presentziazko zein semi-presentziazko ikastaro eta autoikasketakoen bitartez. (orrialde eta atal berean)

PSE-EEren programa (pdf, euskarazko bertsiorik ez dut aurkitu, balego esan)

Resolver los problemas que se plantean en el acceso a las Administraciones Públicas, mediante la normalización y homologación de los estudios que se realizan en los euskaltegis, las Escuelas Oficiales de Idiomas, exámenes EGA o los estudios en la Enseñanza Obligatoria y Bachillerato. Clarificar el futuro de los servicios de euskaldunización de adultos: papel de Habe y red de euskaltegis. También habrá de clarificarse el papel que debe jugar la enseñanza del euskera promovida por el Gobierno Vasco a través de EITB e Internet.(64. orr. Una estrategia de desarrollo cultural desde el bilingüismo atalean)

Besteetan ere saiatu naiz topatzen. PPren programan (pdf) ez da "euskaltegi" hitzaren agerpenik, EArenean (pdf) ere ez, EBk ez du programa dokumentu batean jarri, baina webgune osoan "euskaltegi" bilaketa eginda ez dut emaitzarik lortu. D3Mren webgunean ez dut hitzaren aipamenik aurkitu, Aralar alderdiarenean ez dut programa modukorik ikusi bilatzeko, eta UPyDren 33 proposamen hauen artean ez da hitz hori erabili. 

Esan bezala, norbaitek ikusten badu nik ikusi ez dudanik esaizue, mesedez. 

Bestalde, honek derrepenteko jolasetik dauka gehiago azterketatik baino. Euskara, euskalduntzea, hizkuntza eta halako berbak ere bilatu daitezke ideia zehatzago bat izateko. Hala ere, jaso dugun lagintxo honek ere zer komentatua eman dezake akaso.

EAJk eskaintzaz dioena beste nonbait entzun dudala uste dut. PSEk etorkizuna argitu nahi digula dio, baina zer, nola eta norantz argitu? EITB eta internet-erantz?

Azken batean, geroak erranen. Edo zeuek erranen.

13
Ots
2009
Benito

EGAko azterketak kentzearena sarean

Atzo Maite Goñik IKTeroak eta Euskaljakintzan duela gutxi sarean ipini zituen 2008ko azterketak erretiratzeko agindua jaso duela kontatu zuenetik erreakzio ugari izan dira sarean. Bistan da asuntoak euskalduntze-alfabetatzea ere ukitzen duela bete-betean, eta momentuko haserreaz gainera zer pentsatu eta zer esan asko eman dezakeela hemendik aurrera.

Ez naiz haragoko hausnarketetan sartuko oraingoz, sarean han eta hemen orain arte esan direnen loturak batu baino ez dut egingo:

Ez dakit erreakzio hau inoren ipurdia ikaratzeko bestekoa izan ote den, edozelan ere gauza bat falta da hemen, eta faltan jarraituko du seguruenik: Administrazioaren azalpen argudiatua.

Interneten gabiltzan endredanteok ez ezik, jende gehiagok ere merezi duela uste dut. "Innovation" foro eta jardunaldietan komunikazioaz, partaidetzaz eta berrikuntzaz gorbatak ondo estututa nahiz "casual" populista jantzita esaten diren horiek sinestuta eta jakitun esaten diren konprobatzeko baino ez bada ere, bestela asko oposaketetako temarioan kateatuta geratu zirela pentsatu beharko dugu.

Badakizue beraz, 300 hitzeko idazlana. Argudioak ondo antolatuta, koherentziaz eta kohesioaz idatzita, jarioa, egokitasuna eta aberastasuna. Eta lasai, inoiz baino zuzentzaile gehiago egongo dira, eta ez diete ortografia errorei eta ergatiboei gehiegi erreparatuko gainera.

12
Ots
2009
Benito

Elipsiak

Lehengo egunean Bidaia intimoak filmaren estreinaldia komentatzen, halakoetan hutsune bat nabaritu ohi dudala esan nuen.

Badirudi euskara ikasteko prozesuaz hitz egiten denean prozesuaren beraren gorabeherak, sentsazioak eta egindakoak ez direla aipatzen askotan. "Elipsi" bat egiten dela iruditu zitzaidan.

Hitz hori geratu zait buruan, eta elipsi pare bat gehiagorekin akordatu ere bai.

  • Txerrak lehengoan erreparatu zuen Patxi Baztarrikaren elkarrizketa batean. Transmisioa zelan lortzen da? galdearen erantzuna elipsi batean dagoela dirudi. Inork ez bide dio erantzun behar, esatearekin bakarrik denok jakingo dugu zer den alegia. Jeneralean "nola" galderak du elipsirako joera handiena.
  • Hitz eliptiko bat aurkitu dudala uste dut: "landu". Inguruan behin eta berriz erabiltzen da berba hori: "konpletiboak landu", "argudio testuak landu", "autonomia landu", "euskal kultura landu", "motibazioa landu"... Berba gehiago behar ez duen hitza. Hura esatearekin prozesua automatikoki abiatzen da, buruan baino ez bada. Denok dakigu edozer zelan "lantzen" den.Lanketaren azken exekutorea den irakasleagandik hasita.

Elipsi hitza ez da euskarazko sinonimo hiztegietan agertzen. Tabua ez da esanahikidea orduan.

Irudia: Bilboko Moyua plaza (aka "eliptikoa"). svet-en argazkia Flickr-en. Lizentzia.

Sindikatu edukia