Ikasteko baliabideak

11
Mai
2008

Irrika

EHUren eskutik sustatuta, Elhuyar Fundazioak kudeatzen ditu Irrika aldizkaria eta irrika.net webgunea. Zientzia, teknologia eta jakintza gazteei hurreratzea da ekimenaren asmoa.

Horrela bada, dibulgazio testu interesgarri eta irakurterrazen sorta zabala daukagu online, pdf-en eta paperean ere nahi badugu. Albisteak, erreportaiak, elkarrizketak, bitxikeriak... Dena elementu grafiko eta multimediez hornituta eta hizkera fresko eta naturalean idatzita.

Bistan dago, gazte euskaldunentzat ez ezik, euskara ikasleentzat ere baliabide interesgaria oso.

Informazio gehiago: Aldizkari gaztea zientzia astintzeko (Argia)

03
Mai
2008

Normalizazio planetarako materialak

buruntzaldea_okindegiak_900

Hizkuntzaren normalizazioan lana egiten da Euskal Herri osoan. Hainbat lagun eta erakunde ari dira han-hemenka: udalak, elkarteak, teknikariak, administrazioa, euskaltzaleak, koordinakundeak, mankomunitateak, enpresak... Arlo guztietarako daukagu zerbait: merkataritza, administrazioa, elkarteak, familia, lagunartea, enpresa, lana, aisialdia, ekonomia...

Plan horien guztien fruituak ugari dira, eta haien artean guretzako erabilgarri (erabilgarri baino gehiago ere esango nuke) hainbat material sortu izan dira: hiztegiak, idaztereduak, arlo zehatzerako hizkuntz gomendioak... Gu ere neurri handi batean normalizazio prozesuaren parte garela bateko, eta hizkuntza hurrekoarekin lotuta eta eginez hobeto ikasten dela predikatuta eta sinestuta besteko, pentsatu beharko da materialok erabilgarri ez ezik, ezinbestekoak ere baditugula.

Esan dudan modura, asko dira, topatzen ez dira errazak baina. Erakunde desberdinek atonduak, eta publikazio moduak desberdinak izanda, han eta hemen ondo bilatu behar da aurkitzeko. Interneti esker eskura-eskura dauzkagu haietariko asko baina. Bilaketa arin batean del.icio.us-en markatu ditut batzuk. Askoz gehiago daude, ondo bilatu eta nonbait batu ahal bagenitu!

Hemen zerrendatxo bat (oharra: hauetako asko pdf-ak dira):

16
Api
2008

Ahotsak.com

Gaur aurkeztu da Euskal Herriko Ahotsak proiektua. Asier Sarasua hizkuntzalari eta blogariak lehengoan bidali zigun proiektuaren berri eta gonbidapena (eskerrik asko, Asier). Hemen duzue Sustatun agertu den albistea eta hemen behean ETBren bideoa.

Badihardugu euskara elkarteaeren proiektu honek EH guztiko adineko euskaldunen testuak batzea eta hedatzea du helburu. Grabazioak eta bideoak egiten dituzte, eta gero haiek katalogatu, transkribatu, sailkatu eta zabaldu.

Azken honetarako ahotsak.com webgunea sortu dute, berton ditugu materialok eskura jartzeko hain zuzen ere: testuak, entzungaiak eta bideoak. Herririk herri sailkatuta.

Horrezaz gainera, interesgarriena da hazten jarraituko duen bilduma honetan parte hartzerako ateak zabal-zabalik utzi dituztela: grabazioak bidaliz, eginez, hiztunak topatzen lagunduz edo transkripzioak eginez interesa daukan edonork lagundu ahal du (2.0 filosofia nonbait).

Ahozko hizkuntzaren erakusgarri ona daukagu beraz, eta gainera osatzen lagundu ahal dugu. Klaserako ideiarik ez dizue ematen ahotsak.com honek?

A, eta bideoak enbotatzeko aukera ere ematen du:

Hau ikusteko Macromedia Flash Player behar duzu. Doan da. Jaitsi produktu hori.

Bediako hiztun honena ekarri dugu hona adibidez.

15
Mar
2008

Entzuteko literatura

Irusaku blogaren bidez ezagutu ditugu Pako Izagirrek abian dituen podcast proiektu pare bat. Berak eta lagun batzuek irakurrita, literatur-testuen grabazioak egin eta bildu ditu bi helbide hauetan hain zuzen ere. 

Horrez gain, Wikispaces-eko Aittu gunean dauzka bilduta grabazioetako testu batzuk.

Podcast batean egiteko ideiak batzen ibili ginen lehengoan. Hemen beste bat, ideia baino gehiago egia esanda. Bikaina edozelan ere.

Zorionak eta eskerrik asko Pakori egindako lanagatik. 

Podcast hauek norberaren webgunean edo blogean jarri daitezke gainera, honela: 

Click here to get your own player.


05
Mar
2008

Bertsoplaza.tv

Bertsozale elkarteak aurkeztu du aste honetan Bertsoplaza.tv. Aizu!-n eta Sustatun zabaldu da berria.

Berton sartuta, bertsolaritzaren inguruko atari multimedia eta parte-hartzailea aurkitu dugu. Bideo-edukiak dira nagusi: saioak, elkarrizketak, erreportajeak... Horrez gain iritzia emateko aukerak: iruzkinak, bozketak...

Bertsozale denarentzat ia ezinbestekoa. Eta euskara ikasle-irakaslearentzat dokumentu eta ideia iturri ona. Ezta?

Enbotatzeko kodea ere ematen digute. Hona hemen ale bat, Xa bi Payaren seguidilla.

(ez dut lortu hemen sartzea, arazo teknikoren bat).

24
Ots
2008

Kantuarekin eta kantuz ikasi


Cuaderno Intercultural blogean baliabide eta testuen bilduma interesgarriak ari dira publikatzen hizkuntzaren irakaskuntzarako. Jolasen erabileraz edo AOIren inguruan adibidez.

Oraingo honetan "Canciones para enseñar lenguas" artikuluan testuen, aktibitateen eta baliabideen bilduma interesgarria egin dute. Gaztelaniaren irakaskuntzari begira batik bat, ingeleserako baliabideren bat ere apuntatu dute.

Gurean, kantuzaleak izaten ei garela, ideia politen bat atarako dugu ohiko hutsuneak bete horretatik harago.

Nik beti pentsatu dut kantuek letran esaten dena baino gehiago daukatela atzetik, baita hizkuntz-ikaslearentzat ere. Hau da, entzutezkoaren ulermena ez ezik, gauza gehiago ipintzen direla jokoan: erreferentzia soziokulturalak, gustuen eta sentimenduen adierazpena, balorazio kritikoa, narrazioa... eta ez bakarrik kantariaren aldetik.
Adibidez:

22
Urt
2008

Komikia


corto Komikiekin akordatu naiz egunotan (
ez naiz bakarra izan gainera).

Oporretan Corto Malteseren album pare bat eman zizkidaten irakurtzeko. Aspaldian neukan gogoa Cortorenak patxadaz irakurtzeko. Komikiok jatorrizko bertsioan zeuden baina, italieraz hain zuzen. Italiera apur bat badakit, baina irakurtzeak halako errespetua ematen du hasiera batean.

Hala ere animatu, eta, tira! Uste baino gusturago, eta ez italiera derrepentean ondo ikasi dudalako, marrazkiak eta bokadiletako testu laburrek ez daukate zer ikusirik liburuetako letren desfilearekin, eta errezago gozatzen da irakurketa. Ahozko jardueratik hurbilago dago gainera: elkarrizketa, berriketa...

Ondorioa, komikia istorioak eta narrazioak irakurtzen trebatzeko tresna aproposa da, duda barik. Areago tebeoekin hazitakoon belaunaldiarentzat.

Euskara ikasteko beraz, aprobetxatzeko moduko baliabidea izango da. Eta euskaraz zer daukagu bada? Jeneroa egon badago, eta sarean berehala topa daitekeen bat azpimarratu behar da lehenengo: HABEko Mik, HABEk duela urte batzuk argitaratu zituen komikiak. Ikasbil atarian jarri dituzte, eta orrialdez orrialde berton irakurri daitezke, 20 ale guztira. Hasteko leku ona. Zerbait gehiago ere bada sarean. Egunkari eta aldizkarietako tirak. Sarean egunero aurkitu daitezkeen artean aipagarriena Berriarena: Zaldi Eroaren "De rerum natura" eta harekin Montxo eta Olariagarenak ere bai.

Sarean bestela ez dut askoz gehiago aurkitu oraindik, baina euskaraz uste baino komiki gehiago argitaratzen dira. Gomendio bakarra emango dizuet: bisitatu Igor Leturia komikizalearen E-gor blog, han komikiari buruzko informazioa eta iruzkinak ugari topatuko dituzue.

Eta, ez dago esan beharrik, zuek ere beste zerbait ezagutzen baduzue bota hemen beldur barik.

Sortu zeure komikia

Ez, ez zaituztet ipini nahi komikigile lanetan. Komikiari zortzigarren artea ere deitu izan zaio, eta ez dago edonoren esku album, orri edo tira onak egitea (Anton Ego gogoan). Komikia tresna didaktiko modura erabiltzea da kontua, testu idatziari bizitasuna eta erakargarritasuna emateko baino ez bada ere. Adibidez:

  • Elkarrizketa idatziak testu hutsean barik elementu grafikoekin hornitzeko.
  • Entzungai bat ilustratzeko (eta hutsuneak betetzeko esate baterako)
  • Emozioen eta jarreren berri emateko.
  • Zer eginak eta testuak alaiago aurkezteko beste barik.

"Baina ni ez naiz marrazkilaria!" Bai, gehienok ez gara marrazkilari onak, baina teknologiak honetan ere pentsatzen dugun baino gehiago lagunduko digu. Web2.0 honekin sarean baditugu marrazkilari trebeak izan barik geure klaserako komiki domestikoak sortzeko aukerak. Zerbitzu eta tresna hauek aurkitu ditut adibidez:

Hemen marrazki hutsekin dabiltzan batzuk:

  • Toonlet. Web-comic-a egitea proposatzen digu gune honek (kontzeptu interesgarria). Pertsonaiak sortzeko tresnak dauzkazu han, ematen dikzkizuten elementuekin pertsonaia osatu eta haiekin berehala egin dezakezu tira, eta esan bezala tirak blog baten antzera publikatu. Behin komikia sortuta, irudia gorde eta inprimatu edo sarean publikatu. Muga batzuk ditu, pertsonaia bakarra baino ez da sartzen bineta bakoitzean adibidez. Adibide bat.


1736-Dizkioketekete-sfull

  • Make Beliefs Comix. Hezkuntzan erabiltzeko komikiak sortzeko tresna. Toonlet-en antzera dabil, ematen dizkizun elementuekin biñeta sortzen duzu. Inprimatu egin daiteke, baina ez du irudi modura gordetzeko edo sarean konpartitzeko aukerarik ematen. Proba bat hemen.


komikia

Beste hauek norberaren irudi edo argazkiekin dabiltza:

  • Story Top Story Creator. Pertsonen, fondoen eta objektuen irudi batzuk ematen dizkizu eta haiekin sortu ahal duzu zeure komikia. Beste proba bat.
  • Quick toons: Irudiak eta marrazkiak igo eta tirak osatzen dituzu haiekin.
  • Comiqs. Beronek ere aukera ematen du norberaren argazki eta irudiekin istorioak sortzeko.
  • Bubblr: Flickr-en dauzkazun argazkiekin komikiak eta istorioak osatu ditzakezu. Emaitza inprimatu edo flash formatoan enbotatzeko kodea ematen dizu. Honelako zerbait

Gogoratu argazkiekin eginez gero, pertsonen istorioak edo umorezko kontuak ez ezik, aukera gehiago daudela. Adibidez, errezeta bateko pausoak grafikoki kontatzea.

Amaitzeko komikiei animazioa ematen dien bat:

  • Dfilm. Zerbitzu honetan emandako pertsonaia eta fondoekin egin ahal duzu komikia, eta gainera musika eta animazioa gehitzen dizkio. Flash pelikulatxoa ematen dizu, eta enbotazeko kodea ere bai. Hemen proba.

Gauza gehiago ere egongo dira. Seguru! Ordenagailurako aplikazioak, zerbitzu gehiago... ideia gehiago. Badakizue, hemen bota ditzakezue.

20
Urt
2008

Ikastube

Duela hilabete luze sortu zen Ikastube ataria. Youtuberen erara irakaskuntzarako bideoak gorde eta partekatzeko gunea.

Irakaskuntzan munduan dabilen profesional talde batek antolatu du, eta asmoen artean ikusentzunekoak partekatu eta eurek dioten modura "Hezkuntza 2.0" mugimendua sustatzea dituzte. Erregistratzeko esteka dute hasiera orrian, baina momentuz izen-ematea mugatua dela dirudi.

Hilabete honetan bideo batzuk bidali dira dagoeneko. Gehiago dira etortzeko seguruenik. Hemen daukazue ale bat: IVAPeko prestakuntza online

Bide batez Bideoblogak atalean bi aipamen interesgarri. Alde batetik honez gero ezaguna dugun Ikasvlogak eta bestetik haren gaztelaniazko bertsioa: Eduvlog

Azken honetan ingelesaren irakaskuntzaren inguruko bideo eta iruzkin interesgarriak dituzte. Hau adibidez: Aprendiendo inglés a la japonesa

05
Urt
2008

Atariko

Joxe Rojas beteranoa dugu internet eta teknologia kontuetan, eta euskaltegien munduarekin ere izan du harremanik. Webgune edo bloga egin zuen lehenegoetarikoa, eta duela gutxi indarrez etorri zaigu bueltan Teknopataren Txokoarekin. Gune berrira lehengo proiektuak ere ekarri ditu, eta haien artean aspaldian garatu zuen Atariko aplikazioa dugu.

Atariko EGA azterketetako atariko probak egiten entrenatzeko software-a da. Entzutezko ulermenaren proba egiteko grabazioak ere badaude. Ordenagailuara jaitsi, instalatu, ekin eta emaitzak konprobatu. Atarikoaren webgunean dauzkagu jaitsi beharreko fitxategiak:

Atarikoaren orrian bertan dauzkazue jaisteko eta erabiltzeko instrukzioak.

Windows-eko erabiltzaileentzat ohartxo bat. Joxe Makero amorratua da, eta ariketen fitxategiak .sit formatuan daude konprimituta. Windows-en fitxategi horiek deskonprimitzeko Stuffit Expander programa beharko duzue, baina kontuz, programaren azkenengo bertsioak ez ditu .sit fitxategiak deskonprimitzen, bertsio zaharrago bat beharko duzue. Nik emuleren bidez lortu dut. Dena dela baten batek fitxategiak ZIP formatuan konprimituta nahi balitu (eta Joxek baimena emango balu), nonbait jarriko ditut eskuragai.

Hirugarren mailarekin aurten jende askok ez du atariko probarik egin beharko, eta hemen aurkituko dituzuen probak zahartxoak dira eta aspaldian eguneratu barik daudela dirudi. Baina oraindik erabilgarriak izan daitezke ariketa gisara baino ez bada ere, eta gainera, egindako lanak aipamena merezi du sikieran.

Bestalde, gogoratu sarean badela EGAko atarikoak eta bestelakoak on-line egiteko aukera:

18
Abe
2007

Joomla! euskaraz

Santurtziko Udal Euskaltegikoak serio dabiltza azkenotan irakaskuntzarako baliagarria izan daitekeen software-a erabiltzen eta euskaratzen.

Moodle-en itzulpenaren ardura nagusia aspaldi hartu zuten eta hor dabiltza programa bera eta dokumentazioa itzultzen. Eta orain gauza bera egin dute Joomla! CMSarekin.

Moodle une honetan seguruenik LMS (Learnign Management System: Ikaskuntza kudeatzeko sistema) ezagunena bada. Joomla! CMS (Content Management System: Edukiak kudeatzeko sistema) zabalduenetakoa da. Karrajuan ere egin dugu proba.

Erraz esanda. Webguneak eta interneteko atariak sortzeko software-a da Joomla! Oso erabilgarria eta erabilia irakaskuntza munduan ere. Hainbat webgunea egin dira honekin: Asmoz fundazioa, Elgoibarren orainkaria, Luis Briñas eskola, eta Santurtziko Udal Euskaltegiaren webgunea bera adibidez.

Inork bloga baino gehiago eskaintzen duen webgunea egiteko asmoa badu (pertsonala, euskaltegiarena, talde edo elkarte batena...), eta bricolage informatikoarekin ausarta bada, tresna ezin egokiagoa du Joomla! hau webgune txukuna erraz asko egiteko. Software librea eta euskaratua gainera. .

Gogoratu interneteko ostatzea kontratatu behar duzuela horretarako. Hau da, ez dela ordenagailutik funtzionatzen duen software-a.

CMSen inguruan inoiz ez dugu aipamen handirik egin, zerbait apuntatzeko horra beste aukera pare bat webgunea montatu nahi baduzue:

  • Drupal. Berton karrajuan erabiltzen duguna. Joomla!ren moduko CMSa da. Instalatzen eta konfiguratzen zailagoa, baina oso malgua eta indartsua. Oinarrizko testuak euskaratuta daude asko, ez denak. Hala ere, moduluen eta konfigurazioaren arabera norberak euskaratu edo egokitzeko aukera ere ematen du.
  • Wordpress. Blogak egiteko softwarea da gehien bat. Oso erabilia eta garatua. Blogaz gain bestelako edukiak gehitzea ere ahalbidetzen du. Euskaraketa plantila eta bertsioaren araberakoa izaten da. Gabriel Aresti euskaltegiaren webgunean daukazue adibidea.

Askoz gehiago daude. Azken batean aukeraketa norberak behar eta ahal duenaren araberakoa da beti ere. Bestela beti daude web2.0 zerbitzuak, eta horrekin nahikoa ez, eta teknologiarekin ausartak ez bagara, profesionalengana jotzea daukagu, horretarako daude eta.

CMSekin endredatzen hasteko gogoa piztu bazaizue BloGestores bloga gomendatzen dizuet. Artikulu hau gehien bat.

Eta orain eztabaida hasi daiteke. Zein da CMS onena, zurea ala nirea? ;)